در Cancún مکزيک چه ميگذرد؟   

                      

هفته هاست که در سراسر جهان بر عليه پنجمين کنفرانس وزيران سازمان تجارت جهاني که از 10 تا 14 سپتامير2003

در کنجون مکزيک بر گزار ميگردد، مردم به خيابانها آمده اند.

در کشور آلمان از طرف آتاک ، فروم اجتماعي آلمان و ديگر نهاد هاي مترقي ، در 30 شهر اين کشور تظاهرات هائي برگزارشده و خواهد شد.

دولت هاي عضو سازمان تجارت جهاني، بيلان تجاري خويش را به اين کنفرانس ارائه خواهند نمود. کشورهاي صنعتي و کنسرن هاي چند مليتي ،علارغم نتايج فلاکت بار تصميمات شان براي بشريت ، محيط زيست و توسعه، تمامي دولت هاي جهان را براي گسترش قدرت اين سازمان در اين کنفرانس بسيج مي نمايند.

سازمانهاي وابسته به سازمان تجارت جهاني و برنامه هاي پيش روي اين کنفرانس! 

WTO    تصميم گيري در باره عملکرد سازمانهاي عضو سازمان تجارت جهاني
AoA      تصميم گيري در باره رفرم ارضي 
GATS   تصميم گيري در باره خدمات اجتماعي
TRIPS تصميم گيري در باره چگونگي در اختيار گرفتن دانش ملت ها در خدمت کنسرن هاي داروئي و غذائي   Singapore Issues    سرمايه گذاري هاي جديد، رقابت ، راه هاي تجارت آسان و اشتغال عمومي

 

موضوع چيست؟

از 10 تا 14 سپتامبر 2003 درست چهار سال بعد از „Battle of Seattle“ ، بار ديگر سازمانهاي قدرتمند نو ليبرالي جهاني شدن گرد هم جمع ميگردند و در کنجون مکزيک پنجمين کنفرانس وزيران سازمان تجارت جهاني WTO را برگزار مينمايند.

هدف اين کنفرانس ارائه بيلان دوساله گذشته تجارت جهاني و گسترش جهاني پروسه ليبراليزه شدن و تبديل سازمان تجارت جهاني به قوي ترين سازمان ممکن در جهان مي باشد. در اين کنفرانس بازيگران قدرتمند اصلي جهان،  پيمان هائي را در جهت کوتاه نمودن وغير قابل تحمل نمودن  هر چه بيشتر بخش هاي زندگي انسانها خواهند بست.

مشکل کجاست؟  WTOچه ميخواهد؟

بزرگترين مشکل تا کنوني وجود پيمان هاي ضد بشري سازمان تجارت جهاني است. مهمترين اين پيمانها GATT ، ميباشد که پيماني است براي انهدام خدمات اجتماعي جوامع ، TRIPS، پيماني که دانش ملت ها را به غارت خواهد برد و پيمان ارضي که در نتيجه اين پيمان ميليون ها کشاورز در سرتا سر دنيا به خاک سياه خواهند نشست. هدف اين کنفرانس گشودن بازار هاي سراسر جهان بر روي کنسرن هاي چند مليتي است .

مشخصات اصلي اين کنسرن ها !

·                                 ارجعيت دادن به منافع سود بري در مقابل توسعه اقتصادي و اجتماعي جوامع

·                                 تبديل تمامي ارزش ها و ملزومات زندگي بشري به کالا

·                                 استفاده کامل از تمامي امکانات و ثروت هاي اجتماعي کشور هاي جهان ، بدون در نظر گرفتن درصد رشد اين کشورها

پيمان هاي اقتصادي

قرارداد پيمان هاي سازمان تجارت جهاني در اين کنفرانس از طريق تشکيل کميسيون هاي دادگاه مانندي در جهت بحث و جدل واتخاذ نهائي قراردادها ، بسته خواهد شد. در اين کمسيون ها که در پشت در هاي بسته انجام مي پذيرد، متخصصين تجاري ، تصميماتي را خواهند گرفت که اين تصميمات قوانين ملي دولت ها را زير علامت سئوال برده و ساختار دمکراسي اجتماعات را به خاک ميسپارد. کارشکني بر ضد قوانين WTO، بدون در نظر گرفتن محيط زيست و توسعه کشورها ، با قاطعيت از طرف اين سازمان روبرو خواهد شد و اين کشور ها از قوانين بهداشت و سلامتي ، محيط زيست و امنيت هاي مصرف کنندگان محروم خواهند گشت .

همزمان و در کنار اين کميسيون ها روند هاي تصميم گيري انجام خواهد پذيرفت. دمکراسي حاکم بر سازمان تجارت جهاني در اين کنفرانس نه بر مبناي دخالت دادن مجالس قانون گذاري کشورها و راي مردم اين کشورها در تصميمات اقتصادي اين سازمان است ، بلکه تنها نمايندگان صنعتي اين کشورها را در بر ميگيرد. از جانب ديگردر تمامي تصميماتي که قرار است گرفته شود در مرحله نخست دست بر روي نقاط ضعف اقتصادي کشورهاي در حال توسعه در جهت به کرسي نشاندن منافع اقتصادي کشورهاي پيشرفته صنعتي گذاشته ميشود و از طريق تهديد اين کشورها به قطع کمک هاي اقتصادي براي توسعه و ..... آنها را به تمکين و راي مثبت وا ميدارند.

اين سياست فشار در روند کنفرانس، تمامي بخش هاي ديگر اجتماعي را در بر خواهد گرفت . بخش هائي چون : سياست ارضي ، قيمت دارو ها ي پزشکي مهم و خدمات اجتماعي و....................................

در کنفرانس تحت عنوان " تم هائ  „Singapur به سرمايه گذاري هاي جديد در جهان ، چگونگي رقابت ميان بنگاه هاي اقتصادي جهان ، مسئله اشتغال در جهان و چگونگي آسان تجارت نمودن ، پرداخته خواهد شد و در اين موارد تصميمات جديد گرفته خواهد شد. اين تصميمات نه از منطر بهبود وضعيت سياسي ، اقتصادي و اجتماعي کشورهاي در حال توسعه گرفته ميشود ، بلکه تنها هدفش گسترش هر چه بهتر سازمان تجارت جهاني در خدمت منافع سازمانهاي قدرتمند اقتصادي جهان مي باشد.

پيمان هاي ارضي

يکي از مهمتريم بحث هاي جنجالي اين کنفرانس ، بحث پيمان هاي ارضي است. وظيفه وزيران تجارت جهاني بستن پيمانهاي جديد ارضي است که بحث آن در ماه مارتس امسال انجام پذيرفته است. بستن تعرفه هاي جديد گمرکي ( تقليل حقوق گمرکي ) و کمک هاي مالي ارضي ( وام ها) به کشورها و پيدا نمودن راه حل ها و ابزاري در جهت محافظت از کشاورزي کشورها توسط دولت هاي شرکت کننده.

در اين مرحله در ميان اعضاي سازمان تجارت جهاني جبهه هاي متفاوتي وجود دارد. براي کشور هاي در حال توسعه که تحت شرايط موجود و زير فشار پيمانهاي ارضي کمر خم کرده اند، بستن يک پيمان جديد با شرايط سهل تر از اهميت بالائي بر خوردار است . اما چگونگي حل مسئله ارضي در اين کنفرانس با توجه به اختلافات موجود درون اين سازمان هنوز کاملا نا روشن است ولي مطمئنا اين مسئله هم همچون مسائل ديگر مطروحه در کنفرانس در آخر به نفع کنسرن هاي ارضي تمام خواهد شد.

اعتراض آمريکا به سازمان تجارت جهاني بر عليه ممنوعيت وارداتي اتحاديه اروپا براي توليدات غذائي ژن دستکاري شده ، بخش ارضي کنفرانس را به بحث هاي جنجالي خواهد کشاند. زيرا که تنها امکاني است که سازمان تجارت جهاني به نفع آمريکا راي دهد و اتحاديه اروپا را مجبور سازد  Genfood وارد نمايد. و اين خود باز هم بيان کننده اين واقعيت است که سازمان تجارت جهاني تنها منافع کنسرن هاي چند مليتي جهان را به ضرر و در مقابل منافع مردم جهان و محيط زيست قرار داده ونمايندگي مي کند.

مشکل کجاست؟

مشکل در پيمان ارضي موجود نهفته است که باعث نابرابري و بي عدالتي ميان شمال و جنوب جهان گشته است. وضعيت غذائي کشور هاي در حال رشد را بصورت غير قابل تصوري وخيم نموده است. در حاليکه اين کشورها درهاي بازار خود را به روي توليدات خارجي باز نموده اند ، کشورهاي صنعتي تمامي اين بازار ها را قبضه نموده اند. و با قرار دادهاي در زرورق پيچيده امکان اينکه اين کشورها تعرفه هاي گمرکي خود را به نفع محصولات داخلي کشاورزي شان بالا برند را از آنها گرفته و در اثر اين روند نابرابر کشوري مثل آمريکا و يا اتحاديه اروپا مواد غذائي را زير قيمت بازار جهاني و ارزان تر از قيمت محصولات داخلي وارد بازارهاي اين کشورها نموده و کشاورزان کشورهاي جنوب را خانه خراب مينمايند. پيمان ارضي موجود تنها منطق سود را مي شناسد و هدفش را در جهت گسترش صنعت کشاورزي به سود شمال و به ضرر جنوب جهان متمرکز نموده است. کنسرن هاي کشاورزي کنترل بر تمامي موجوديت کشاورزي کشورهاي جنوب را ( بطور مثال : بذر، توليد، و تمامي بخش هاي ديگر) بر عهده دارند. دهقانان چه در جنوب و چه در شمال جهان روز به روز فقير تر مي گردند . 

پيمان هاي خدمات اجتماعي

خدمات اجتماعي چون : بيمه هاي درماني و بازنشستگي ، آموزش ، وسائل حمل و نقل همگاني، برق ، پست  و خلاصه تمامي ملزومات زندگي بشري در خطر انهدام قرار دارند. با قانون GATS يعني اولين قرار داد سال 1995که در جهت تجارت خدمات اجتماعي جوامع در سازمان تجارت جهاني پذيرفته شد ، در اين کنفرانس معامله جديد خواهد گرديد. هدف اين کنفرانس اضافه کردن بخش هاي ديگر اجتماعي به قانون گات و ليبراليزه کردن اين بخش هاست. بطور مثال آب آشاميدني .

بطور رسمي قرار است در اين کنفرانس وزيران سازمان تجارت جهاني زمان قطعي اجراي قانون GATS مشخص گردد. آنچه مورد انتظار است اينکه اتحاديه اروپا در اين کنفرانس پشت در هاي بسته مجبور گردد در کشور هاي در حال توسعه بخش هائي چون آب آشاميدني و مالي و خدمات انرژي زائي چون برق را در اختبار کنسرن هاي اروپائي قرار دهد. يکي از خواست هاي اجباري اين کنفرانس متعهد نمودن اعضاي سازمان تجارت جهاني از جمله 65 کشور در حال توسعه شرکت کننده در کنفرانس به منظورباز نمودن بازار آب آشاميدني شان  به روي فروشندگان بخش خصوصي مي باشد.   

 مشکل کجاست ؟

بر خلاف تجارت کالا که از طريق تعرفه هاي گمرکي و محصورات وارداتي انجام ميپذيرد، در بخش تجارت خدمات اجتماعي ، از طريق قوانين داخلي دولت ها صورت مي پذيرد. توسط گات مي بايد دولت ها با اين قوانين شرايط را براي تجارت آزاد خدمات اجتماعي فراهم سازند و محصورات اجتماعي را براي اين تجارت حذف گردانند. طبق قرار داد اگر يکي از کشورهاي عضو سازمان تجارت جهاني قانوني وضع نمايد که دست و پاي کنسرن هاي چند مليتي را براي تجارت خدمات اجتماعي و ملزومات زندگي ببند، اين کنسرن ميتواند از کشور نامبرده به سازمان تجارت جهاني شکايت نمايد و عضويت آن کشور لغو ميگردد. به اين لحاظ تمامي کشورهاي عضو ميبايست خدمات اجتماعي خود را در اختيار بخش خصوصي قرار دهند و از قواعد سازمان تجارت آزاد پيروي نمايند.

تا کنون آب آشاميدني از قانون گات جدا بود اما  با پيشنهاد اتحاديه اروپا به اين سازمان نظر اعضا تغيير نمود و آب هم در قانون GATS قرار گرفت. مسئله آب براي اروپا در جهت ليبراليزه نمودن ، نقشي اساسي بازي مي کند . نه تنها رهبران فرانسوي بازار چون Vivendi و Suezبلکه همينطور کنسرن هاي آلماني مانند RWE و E.ONمي خواهند در آينده درفروش آب آشاميدني سراسر جهان سهيم باشند.

ليبراليزه شدن توسط قانون GATS راه را براي غارت بيشتر بشريت هموار مي سازد. که کنسرن هاي چند مليتي با فروش آب در جهت منافع سود آور و غير انساني خويش و ساير سرمايه داران قدم بردارند. بطور مثال در آرژانتين ، بليوي و آفريقاي جنوبي قيمت آب بعد از خصوصي شدن آب تا 100% صعود نموده است. در شهر Kwa Zulu-Natal در جنوب آفريقا ، شهروندان قادر به پرداخت پول آب نبوده و از آنجا که آب آشاميدني نداشتند از آب کثيف رودخانه نوشيده و در مدتي کوتاه مرض وبا در اين منطقه شيوع پيدا نمود که باعث مرگ بسياري از شهروندان گرديد. همينطور در اروپا و در کشور بريتانياي کبير در اثر بالا رفتن قيمت آب آشاميدني بعد از خصوصي شدن تا 50% ، در حدود 19000 نفر شير هاي آب را بستند زيرا ديگر قادر به پرداخت قيمت آب نبودند.

پيمان هاي درانحصارقرار دادن دانش هاي فردي و قومي  

در اجتماع کنوني ما از دانش بعنوان مهمترين عامل توليد استفاده ميشود. با اين روند و رشد و اهميت اين موضوع ، مي بايد از خود سئوال نمود ، که چگونه توسعه و کشف دانش هاي جديد ممکن خواهد شد. جواب نو ليبرالي اين خواهد بود که از آنجا که از اين دانش ها تا آنجا که امکان دارد سود مي بايد تراوش کنند به اين لحاط حق بر دانش شخصي و قومي ميبايست لغو گردد و اختراعات مختلف در مناطق مختلف جغرافيائي جزء حقوق بازار خواهد بود.

از زمان تاسيس سازمان تجارت جهاني در سال 1995 ، کشور هاي عضو مي بايست يک پيمان بين المللي را امضا نمايند که بر آن مبني تمامي دانش هاي فردي و قومي اين کشورها تحت پيماني به نام پيمان TRIPSقرار داشته و با اين توجيه که مي بايست از اين دانش ها حراست گردد، اين بخش را هم در اختيار خويش قرار دادند.

در کنفرانس کنوني وزيران سازمان تجارت آزاد قرار است پيمانTRIPS گسترش يافته و قوانيني براي اجراي تجارت آن وضع گردد. تصميمات از يک سو با توجيه حراست اين دانش ها در بخش هاي مشخص گرفته ميشود و از سوي ديگر کشور هاي جنوب خواهان تغيير اين پيمان مي باشند. بطور مثال اختراع ارگان هاي زنده که جزء پيمان TRIPS ميباشد ، ممنوع گردد.

بحث دسترسي کشورهاي فقير به داروهاي ارزان که توسط پيمان TRIPS از آن جلو گيري ميگردد ، بحث روزافکار عمومي جهان گشته است. آنطور که به نظر مي رسد کشورهاي در حال توسعه بدون توافق بر روي اين مسئله در اين کنفرانس آمادگي براي قرار هاي ديگر را نخواهند داشت.

مشکل کجاست؟

در کشور هاي در حال رشد ، بطور واضحي توليد احتياجات داروئي با مشکل بزرگي روبرواست زيرا که داروهاي مهم و ضروري آنچنان گرانند که مردم اين کشور ها قادر به خريد اين توليدات نمي باشند. پيمان TRIPS اين امکان را به اين کشور ها مي دهد که تحت شرايطي که آنان وضع ميکنند، توليد ارزان اين داروها (Generika) ميسر گردد. در حال حاضر اما در اين باره جدل هاي فراواني وجود دارد به اين صورت که کشور هاي بدون صنعت داروئي چون Ruanda معلوم نيست از چه زمان قادر خواهند بوداز مزاياي Generika استفاده نمايند؟. آمريکا و سوئيس تلاش دارند حق استفاده از اين حقوق يعني استفاده از مواد داروئي ارزان را براي مقابله با ايدز و مالاريا و غيره محدود نمايند.اين مسئله براي کشور هاي در حال توسعه فاجعه آميز است زيرا که آنان امکان تهيه مواد داروئي لازم را براي مبارزه با بيماري هائي که جان مردم اين مناطق را دچار خطر جدي نموده است ، نخواهند داشت . بيماري هائي چون : قند ، فشار خون و يا سينه پهلوـ تمامي آن بيماري هائي که مردم اين کشورها را به کام مرگ مي کشاند. حتي کشاورزي هم در معرض خطر پيمان TRIPSقرار دارد . به اين صورت که بذر روز به روز گران تر مي شود و هزينه مجوز کاشت دوباره آنقدر بالاست که دهقانان قادر به پرداخت آن نيستند. در همين زمان سازمان زراعي کانادائي  Percy Schmeiser ميبايست در مقابل دادگاه جوابگو گردد زيرا که اين نهاد از بذرهاي ژن دستکاري شده کنسرن آمريکائي Monsanto بدون داشتن جواز از اين کنسرن استفاده نموده بود. در حاليکه بعدا ادعا شد که اين بذر ها توسط باد از مزرعه همسايه به مزارع اين شرکت منتقل شده بود. (؟)

پيمان TRIPS همچنين انتقال تکنولوژي را به کشورهاي جنوب با مشکل روبرو نموده است که اين مسئله خود عامل مهم عدم پيشرفت اين کشورهاست. کشورهائي چون آمريکا ، ژاپن، کره و اروپاي غربي پيشرفت برق آساي خود را مديون پيمان TRIPS ميباشند که به آنها اجازه ميدهد جواز اختراعات و دانش فردي و ملي انسانها را در انحصار خود داشته باشند. جواز استفاده از اختراع ارگان هاي زنده که در انحصار پيمانTRIPS قرار دارد توسط کنسرن ها از طريق استفاده از دانش سنتي ملت ها و تغيير توليدات و فروش چند برابر آن به همان ملت ها ، سود فراواني را نصيب اين کنسرن ها مي نمايد . مثال معروف در اين رابطه برنج باسماتي ميباشد.  

پيماني در باره سرمايه گذاري هاي جديد، رقابت ، راه هاي تجارت آسان و اشتغال عمومي

درست از زمان کنفرانس وزيران سازمان تجارت جهاني درسنگاپور در سال 1995 ، اتحاديه اروپا تلاش دارد ، بخش هاي جديدي را به نفع خود از طريق WTO کسب نمايد. اروپا کوشش مي کند در اين کنفرانس همه اعضاي اين سازمان را قانع سازد که دنباله قرار هائي را که در سنگاپور با نام Multilateral Agreement on  Investment)  ميان کشور هاي صنعتي و OECDبسته شد و در سال 1998 به اجرا در آمد اما در اثرمقاومت جوامع مترقي متوقف شد، را ادامه دهند و پيمانهائ جديدي را براي سرمايه گذاري هاي جديد، قانون رقابت ،اشتغال و  شرايط آسان تر نمودن تجارت به نفع اتحاديه اروپا وضع نمايند. اما از آنجا که تا کنون از طرف کشورهاي در حال رشد مخالفت هاي بيشماري شده است لذا اين قرار هاي سنگاپور هنوز در دستور کار قرار نگرفته اند. اينکه در اين کنفرانس اروپا موفق خواهد شد يا نه هنوز معلوم نيست .

مشکل کجاست؟

مشکل اصولا در وضع چنين پيماني است زيرا همانطور که در پيمان MAIآمده است، کنسرن هاي چند مليتي با اين پيمان خواهند توانست حقوق خود را بسرعت گسترش دهند و اززير بار وظايف زيست محيطي و اجتماعي شانه خالي نمايند. اين پيمان به کجا خواهد انجاميد را ما در قانون امنيت سرمايه گذاران که در پيمان تجارت آزاد آمريکاي شمالي ميان آمريکا و کانادا و مکزيک با نام(NAFTA) بسته شد، ميتوانيم ببينيم.  طبق قانون (NAFTA) بسياري از کنسرن ها بر عليه دولت ها شکايت نمودند که گويا آنها قوانين کافي براي محافظت ازحقوق مالکيت وضع ننموده بودند . بطور مثال کنسرن آمريکائي Metalcladبر عليه دولت مکزيک شکايت نموده بود که اين دولت اجازه ساختمان يک مرکز" از بين بردن زباله هاي سمي" را متوقف کرده بود و آن منطقه را تحت محافطت محيط زيست اعلام نموده بود. کنسرن Metalcladدر اين دعوا برنده شد وتوانست مبلغ 16 ميليون دلار خسارت از مکزيک بگيرد.

پيشنهاد کنندگان براي وضع دوباره پيمان سرمايه گذاري در سازمان تجارت جهاني در تلاشند همچون مدل NAFTA مقرراتي را براي امنيت سرمايه گذاران وضع نمايد و WTO هم تلاش مي کند امکان عملکردهاي سياسي از طرف نهادهاي دمکراتيک قانوني را محدود نمايد. در قوانين سازمان تجارت جهاني نه تنها حقوق سرمايه گذاران کم نشده بلکه اگر در سابق در يک کارخانه اي سرمايه گذار تلاش مينمود برخي از توليدات داخلي کشوري که در آن بسر ميبرد را در توليدش مورد استفاده قرار دهد مثلا در کارخانه ماشين سازي از لاستيک هاي ساخت کشوري که در آن توليد ميکنند استفاده نمايند و يا بخشي از کارگران را از نيروي کار بومي بگيرد با اين پيمان اين امر هم فقط به گذشته ها مي پيوندد. به اين لحاط به خاطر اين جنبه هاي بسيار منفي پيمان سرمايه گذاري ، بسياري از کشور هاي در حال توسعه بر عليه آن تلاش نموده اند اما تجربيات تا به امروزي نشان داده اند که کشورهاي جنوب تحت فشار کشورهاي صنعتي شمال بلاخره زير هر پيماني را امضا مي نمايند.       

.
هدف ما چيست؟   

هدف ما جلوگيري ازعملکرد هاي اقتصادي سازمان تجارت جهاني و جلوگيري از گسترش آن ميباشد ، زيرا که تنها با توقف اين قطار بدبختي براي مردم جهان است که ما قادر خواهيم شد بديل هائي بر عليه سيستم تجارت جهاني کنوني ، چاره انديشيم و متحدا شکل دهيم.

 

 

ما متحدا فرياد ميزنيم : حراج مواد غذائي و ملزومات زنده بودن ( آب آشاميدني) را متوقف سازيد!

ما خواهان خارج شدن تمامي مواد اصلي غذائي انسانها از پيمان هاي تجاري مي باشيم!

اجراي GATS ميبايست متوقف گردد!

گسترش سازمان جهاني تجارت يعني نابودي انسانها!

ممنوعيت پيمان سنگاپور!

ممنوعيت پيمان سرمايه گذاري

که جهاني ديگر ممکن ميباشد

                                                                                                    مترجم ناهيد جعفرپور