منشور اصول فوروم اجتماعی جهانی
برگردان شیدا نبوی
کمیتهء سازمانهای برزیلی تشکیل دهندهء Forum Social Mondial [از این پس فوروم] که اولین نشست فوروم را از بیست و پنجم تا سی ام ژانویه سال 2001 در پورتو آلگرو برگزار کرد، بعد از ارزیابی نتایج این فوروم و انتظاراتی که برانگیخته است، تهیه منشور اصول را برای جهت دادن و تداوم این ابتکار، ضروری تشخیص داد. اصولی که در این منشور وجود دارد، باید از جانب همهء آنهایی که مایل به شرکت در تداوم این امر و سازماندهی فوروم های آینده هستند، رعایت شود. این منشور تأکیدی است بر تصمیماتی که راهنمای فوروم پورتو آلگرو قرار گرفت و با گسترش مؤثر آن و مشخص کردن سمت و سویی که از منطق این تصمیمات سرچشمه می گیرند موفقیت آن را تضمین کرد.
1 – فوروم یک فضای دیدار باز است برای تعمیق تفکرات، بحثهای نظری دموکراتیک، فورمولبندی و تدوین پیشنهادات، تبادل کاملاً آزاد تجربیات، و تشریح و توضیح با هدف عملیات مؤثر در یک جامعهء مدنی مخالف نئولیبرالیزم و تسلط سرمایه بر جهان و تمام اشکال امپریالیزم، و نیروی خود را برای ساختن یک جامعهء جهانی بر محور نوع بشر به کار می گیرد.
2- فوروم اجتماعی در پورتو آلگرو پاسخی بود به مقتضیات کنونی جهان.از این پس، آنچه که با اطمینان در پورتو آلگرو اعلام شد، یعنی اینکه "جهان دیگری ممکن است"، تبدیل می شود به همکاری و تلاشی مداوم برای یافتن یک آلترناتیو، که به تظاهراتی که بر آنها تکیه دارد، محدود نمی شود.
3- فوروم روندی است که خصلت جهانی دارد. تمام نشستهایی که در این جهت صورت می گیرد، ابعاد بین المللی دارد.
4- آلترناتیوهای پیشنهاد شده در فوروم، در تقابل با جهانی شدن سرمایه داری، تحت فرمان شرکتهای بزرگ چند ملیتی و حکومتها و نهادهای بین المللی است که در خدمت منافع آنها قرار دارد. این آلترناتیوها در نظر دارند جهانی شدن مشترک مبنی بر احترام به حقوق بشر؛ یعنی حقوق همهء شهروندان همهء ملتها، حفظ محیط زیست، جلب حمایت نظامها و نهادهای بین المللی دموکراتیک، که در خدمت عدالت اجتماعی قرار دارند، برابری و اقتدار مردمی را به مثابه مرحلهء تازه ای از تاریخ جهان مورد استفاده قرار دهند.
5- فوروم، جنبش های جامعه مدنی تمام کشورها را در بر می گیرد، اما ادعا ندارد که خود، نمایندهء یک جامعهء مدنی جهانی است.
6- دیدارهای فوروم، خصلت بسته و نهایی بمثابه فوروم اجتماعی جهانی ندارد. بنابراین، هیچکس مجاز نیست به نام فوروم چیزی را بیان کند که مدعی مواضع همهء شرکت کنندگان باشد. . شرکت کنندگان نباید تنها به دلیل شرکتشان در فوروم، از راه آرا و جمع حامی، در مورد بیانیه ها یا پیشنهادات عملی که باعث تعهد همه یا اکثریت آنها می شود، به تصمیمگیری فراخوانده شده و از آنها خواسته شود که این تصمیمات به نام فوروم اعلام شود. بنابراین، مسئولین نهادهای شرکت کننده در فوروم نمی توانند آلترناتیوهای خود را به جای کل شرکت کنندگان ارائه دهند.
7- سازمانها و گروههای شرکت کننده در فوروم باید از قدرت اجرایی برای پیشبرد تصمیمات در بارهء بیانیه ها و فعالیتها برخوردار باشند؛ به تنهایی و یا به اتفاق دیگر شرکت کنندگان. فوروم تعهد می کند که این اسناد و احکام را بدون تحمیل سمتگیری، سلسه مراتب، سانسور و محدودیت، در سطح وسیع ـ تا آنجا که در قدرت دارد ـ بازتاب دهد. این تصمیمات باید در چارچوب اختیارات و مسئولیت آنها باشد.
8- فوروم یک فضای جمعی، متنوع ، غیردولتی، غیر ایمانی و غیر جانبدار است، و بصورت یک شبکهء غیرمتمرکز تعریف می شود. نهادها و جنبشها که برای انجام حرکات مشخص؛ در سطوح محلی یا بین المللی، برای ساختن "دنیای دیگر" متعهد می شوند.
9- فوروم، تا جایی که منشور آن رعایت شود، همیشه به عنوان یک فضای باز کثرت گرا و متنوع با تعهدات عملی در زمینه های گوناگون مثل کثرت گرایی بر پایهء جنسیت، قومیت، فرهنگ، نسلها و تواناییهای جسمی، شناخته خواهد شد. نمایندگان احزاب و سازمانهای نظامی، رؤسای دولتها و نمایندگان پارلمانها، تنها می توانند به صفت فردی در نشستهای فوروم شرکت کنند.
10- فوروم مخالف تمام گرایشات خودکامه و تحدید کنندهء نظریات در مورد اقتصاد، توسعه و تاریخ، و نیز مخالف به کار بردن زور و خشونت به عنوان ابزار کنترل جوامع توسط دولتهاست. فوروم برای رعایت حقوق بشر، پراتیک واقعی دموکراسی ، اشتراک مساعی از طریق رابطه های برابر، همبسته و صلحجو بین افراد، نژادها، جنسیتها، و ملتها، مبارزه می کند و هرگونه سلطه گری برای انقیاد نوع بشر را محکوم می کند.
11- فوروم، به مثابه فضای بحث، حرکتی نظری است که باعث تعمق و تفکر روی ساختار و ابزار تسلط سرمایه، چگونگی راههای عملی مقاومت و گذار از این تسلط، جایگزینهای پیشنهادی برای حل مسئلهء نابرابری اجتماعی، تخطی از حقوق که به دنبال جهانی شدن سرمایه داری همراه با تمایلات نژادپرستانه در حال گسترش است، تمایزات مبنی برجنسیت، و انحطاط محیط زیست، می شود و نتایج این تعمقات را به طور علنی؛ در سطح جهان و در تک تک کشورها منعکس می کند.
12- فوروم، به مثابه فضای انتقال تجارب، باعث شناخت و بازشناسی متقابل نهادها و جنبشهای شرکت کننده ـ با ارزش گذاری بر این تبادلات ـ می شود. بویژه برای ساختن جامعه ای که با فعالیتهای اقتصادی و سیاسی به نیازهای انسان پاسخ گوید؛ با حفظ محیط زیست؛ برای امروز و برای نسلهای آینده..
13- فوروم به مثابه فضای پیوند، در تلاش ایجاد و تقویت پیوند تازه برای برقراری ارتباط بین جنبشهای رو به افزایش جامعه مدنی، در سطح ملی و بین المللی است؛ به همان اندازه در قلمرو زندگی اجتماعی که در زندگی خصوصی. فوروم در تلاش برای تقویت مقاومتهای اجتماعی عاری از خشونت است در روند غیرانسانی شدنی که جهان امروز در اثر اعمال خشونت از جانب حکومتها در آن زندگی می کند. فوروم ، ابتکار عمل? جنبش ها و نهادها را در روند انسانی شدن کنونی ، تقویت می کند.
14- فوروم، روندی است برای مطرح کردن درخواستهای جنبشهای اجتماعی که در آن شرکت می کنند؛ در سطوح محلی یا ملی، حرکات و اقدامات آنها همچون مسایل شهروندی جهانی، با شرکت فعال در جنبشهای بین المللی، و با وارد شدن در برنامهء جهانی تغییراتی که منجر به ساختن دنیایی نو می شود.
این سند، در نهم آوریل 2001 توسط کمیتهء سازمان فوروم، در سائو پولو، تصویب و امضا شد، و در تاریخ 10 ژوئن 2001، با تغییراتی، توسط شورای بین المللی فوروم به تصویب و امضا رسید.