بازگشت به صفحه نخست

فریاد های اعترض در ایستگاه مترو

فواد شمس

شب گذشته در ایستگاه مترو صادقیه در حدود ساعت 20 منتظر آمدن قطار کرج ایستاده بودم. جمعیت فراوان دیگر جز تصاویر ثابت در ایستگاه مترو شده است  اما  این بار داستان فرق می کرد. جمعیت خیلی زیاد تر از موارد معمول بود. بعد از پرس و جو از چند مسافر دریافتم قطار حدود 15 تا 20 دقیقه تاخیر دارد و همین طور بر تعداد مسافران منتظر افزوده می شود. فضا عصبی بود و مردم ناراحت! چند نفری به مسئولان ایستگاه اعتراض می کردند اما با بی تفاوتی آنان روبرو می شدند. مسئولان خون سرد و بی تفاوت در اتاق ها گرم خودشان نشسته بودند. از بلند گوی ایستگاه یکی از آهنگ های فرهاد پخش می شد که ناگهان از گوشه ی ایستگاه صدای جمعیت که با هم هماهنگ می گفتند " هووووووو" بلند شد ابتدا بقیه با تعجب نگاه کردند اما بعد از چند ثانیه صدای "هووووووو" از یک سمت دیگر ایستگاه بلند شد و این روال همین طور ادامه پیدا می کرد و هر لحظه بر قدرت و شدت  این " هوووووووو" افزوده می شد. به وضوح می شد دستپاچگی مسئولان ایستگاه را دید آنان به تکاپو افتادند برای یافتن کسانی که "هووووووو" می کند  اما باز هم صدای "هووووووو" کشیدن مردم منتظر  ادامه پیدا می کرد. ناگهان بلند گوی ایستگاه به کار افتاد و با ابراز معذرت خواهی از "شهروندان محترم" اعلام کرد تا چند لحظه دیگر قطار می آید اما هر زمان که صدایی از بلند گو می آمد شدت "هوووووووو" کشیدن بیشتر می شد. به وضوح می شد شعف و خرسندی تک تک مسافران را در چهره های آنان دید همه با شادی خاصی "هوووووو" می کشیدند حتی عده ای موبایل های خود را در آورده بودند  از صحنه ای که یک جمعی فراوان و فشرده در ایستگاه یک صدا "هووووووو" می کشد فیلم برداری می کردند! بعد از چند دقیقه قطار آمد. زمان ورود قطار به ایستگاه همه بلند فریاد شادی می کشند و دست و سوت می زدند!که واقعا صحنه  جالبی بود! در داخل واگن ها بحث بر این بود که باید حق مان را به "زور" بگیریم!

این اتفاق به نظر من دارای چند وجه است که برخی از آن ها را بر می شمرم:

1-      در سیستمی که هیچ چیزش به منظور رفاه حال "شهروندان محترم " نیست به نظرم اعتراض های فردی هرچند که منطقی و درست باشد و با ادبیات و ساختار محترمانه باشد هیچ جواب گوی خواست ما نیست. چون مسئله نه خوب کارنکردن و بی توجه ای عده ای از مسئولان که نا کار آمدی کلیت سیستم موجود است.

2-      اعتراض یک عمل آگاهانه ی جمعی است. در این اتفاق هم همین گونه بود . " هووووووو" کردن یک عمل بود دقیقا وجه یک کنش را داشت! به صورت جمعی بود به شکلی که من خودم واقعا متوجه نمی شدم که چه کسی شروع می کند اما به واقع 80 درصد افراد آن جا در این عمل شرکت داشتند.  آگاهانه بود! هر چند می توان گفت این عمل یک حرکت خودجوش بود اما در سطی از آگاهی قرار داشت. اما در سطح ابتدایی و خود به خودی! چون در یک لحظه خاص بدون هیچ هماهنگی به وسیله ی افرادی که تنها در آن لحظه دارای منافع مشترک هستند و هیچ سازماندهی و تشکلی ندارند صورت گرفت. اما با این وجود به نظرم در نوع خودش بسیار آگاهان بود.

3-      با این که اکثرا از طرف جمعیت واگن های "مردانه" این حرکت صورت می گرفت اما بعضا خانم ها نیز در آن شرکت داشتند . این نشان می دهد که جداسازی جنسیتی در مواقع اعتراضی هرچند شاید تا سطحی بتواند جلوی همبستگی بیشتر را بگیرد اما در تحلیل نهایی عقیم است.

4-      شعف و شادی و خرسندی که می شد در چهره ی تک تک مسافران در زمان اعتراض دید نمایان گر آن است که  افراد جامعه ما دقیقا منتظر یک فضایی هستند تا اعتراض خود را به وضع موجود به هر شکل ممکن نشان دهند و این امر می تواند موجب تخلیه روانی افراد شود و در نتیجه آنان را خرسند و شاد کند.

5-      به نظرم مسئولان امر بسیار نا موفق بودند که "شهروندان محترم" را همچنان با واژه ی کذایی احترام همچون "گوسفندان رام" محترم و رام نگه دارند .این شهروندان دقیقا با یک کنش غیر محترمانه به آنان فهماندند که حق بدیهی شان را  با "زور" که در این جا من تعبیر به " عمل آگاهانه جمعی" معنایش می کنم خواهند گرفت.