بازگشت به صفحه نخست

 

 

 

 

گزارش خبري - تحقيقي

محل تصفيه خانه فاضلاب تهران( واقع در شهر ري )  غير قانوني است

" طبق بند 4مصوبه مورخ 18/10/1368"

 

مصوبه مورخ 18/10/1368  ( بند 4 ) :   " ب)  با توجه به لزوم حفظ تصفيه خانه هاي فاضلاب به لحاظ مشكل بو و ساير عوامل زيست محيطي،  اولاٌ در انتخاب موقعيت مكاني تصفيه خانه ها كليه مسائل فني و زيست محيطي رعايت گردد و ثانياٌ كليه دستگاه هاي ذيربط موظفند از هر گونه ساخت و ساز تا حريم 6 كيلومتري تصفيه خانه جلوگيري نمايند ، ضمناٌ لازم است توسط مسئولين مربوطه كمربند درختكاري در اطراف تصفيه خانه ايجاد شود . "  

 ماده قانوني ذكر شده ، غير قانوني بودن  محل تصفيه خانه فاضلاب تهران را  واقع در شهر ري نشان مي دهد .

در  سال 1381 خانم ها   خطيبي -  موسوي و  ابوطالبي   پيگير موقعيت غير قانوني و مشکل آفرين محل فاضلاب تهران و انعکاس داد نامه مردم اليمان علائين شدند  و طي بازيد هايي از محل تصفيه خانه و همچنيين روستا هاي اطراف ، گزارشي در نشريه خبري فرياد زمين منعکس کردند. متاسفانه به دليل عدم حل مشکلات عديده زيست محيطي  مناطق اطراف تصفيه خانه فاضلاب تهران و همچنين  به  لحاظ  مطرح بودن تدوين طرح  تفضيلي  تهران و نيز  طرح  راهبردي 24 منطقه تهران ، کانون ديده بانان زمين ، لزوم  پيگيري و توجه به اين امر را در دستور کار خود قرار وطي بازديد هاي انجام شده توسط خانم ها موثق نژاد ، هاديان و خطيبي   ، مشاهده شد که پس از گذشت نزديک به دو سال از ارائه دادنامة مرداد ماه 1381 از سوي ساکنين ، مشکلات همچنان باقي و حتي بر شدت آن افزوده شده است .

نهر ها ي  فاضلاب بي هيچ حفاظ و پوششي همچنان  از کنار مزاع سبزي کاري ،  اماکن مسکوني مي گذرد  و ساکنين در حقيقت محکوميني هستند که بايد تاوان عدم مديريت پس ماند هاي تهران را بپردازند !!   به گفته يکي از کشاورزان منطقه " اليمان " قبلاٌ چشمه اي با آب بسيار زلال و گوارا به نام چشمه علي در اين منطقه وجود داشته که آب آن مثال زدني بوده ، نزديک 100 سنگ آب داشته و مزارع را سيراب مي کرده . قنات ديگري به نام آب " اليمان " که 30 سنگ آب داشته و دو نهر بزرگ از طرف آن روان بوده . حالا همة قنات ها به دليل عدم رسيدگي خراب و يا آلوده شده است و در عوض کشاوزان شاهد نهر هاي بزرگ فاضلاب هستند که انبوهي از انواع زباله هاي بالاي شهر تهران را حمل مي کند.

مروري کوتاه بر موقعيت تصفيه خانه فاضلاب تهران و نزديک ترين محل مسکوني به آن  :

محل اجراي تصفيه خانه فاضلاب تهران به وسعت 110 هکتار در جنوب کمربندي شهر ري   ودر محدوده اراضي کشاورزي عماد آور و اليمان و مناطق مسکوني قرار دارد( شهرک علائين ، شهرک مفتح ، عماد آور ، کوي ابوذر « قلعه اليمان ( علي مان ) وقرار دارد.( تصاوير و نقشه ضميمه )  .  در نزديکي  محل  تصفيه خانه فاضلاب ، سکونتگاهي به نام قلعة اليمان با سکنه اي  حدود 50 خانوار وجود دارد . دو نهر عريض و عميق فاضلاب  از فاصله  دو متري ديوارة جنوب قلعه عبور مي کند که بوسيله يک پل  بسيار کم عرض و غير مقاوم ارتباط اهالي را با اراضي جنوبي اين قلعه پيوند مي هد .

 در اطراف اين دو نهر بسيار آلوده و خطر ناک  انبوهي از زباله ها تخليه  شده است . تاکنون بسياري از بچه هاي اين قله به درون اين نهر افتاده که  با تلاش  اهالي موقتاٌ از مرگ نجات پيدا کرده اند .  در هر بارندگي تهران آب نهر افزايش يافته و گاهي سرريز مي شود  و مشکلات را بسيار حاد و خطرناک تر مي کند . خانواده ها در کنار انبوهي از رباله و کثافت زندگي مي کنند .مجموعه بافت قلعه به گونه اي است که طويله و اتاق ها در کنار هم قرار دارند .  محل بازي بچه ها در کنار اين کانال هاي مرگ و در انبوهي از زباله است ، بعضي از جوانان جهت امرار معاش با جستجو در زباله ها و نهر هاي فاضلاب ضايعات پلاستيکي را جمع آوري کرده ، آن ها را تحويل کارخانه ها مي دهند . انواع بيماريهاي پوستي و انگلي رايج است . حشرات بيداد مي کنند . در اين قلعه حمام وجود ندارد و اهالي از عدم وجود بهداشت در عذابند و خواهان تغيير سکونت خود از سوي شهرداري و يارسيدگي به محله هستند . زمين قلعه و زمين هاي اطراف موقوفي است و اهالي اجازة ساخت و ساز ندارند ، در مانده اند و فرياد رس مي خواهند !        

 

مرور کوتاهي بر تاريخچه فاضلاب تهران :

در زمان توزيع آب تهران در سال 1330 ، چگونگي ايجاد تاسيسات فاضلاب تهران  مورد توجه قرار گرفت و در سال 1336 نمايندة دولت وقت اعلام كرد كه طرح فاضلاب تهران با اعتبار 300 ميليون تومان آغاز شده است . در دهه 40 وزارت نيرو اقدام به تملك اراضي موقوفه از كشاورزان صاحب نسق نمود  و در دهه 50 عمليات اجرايي آغاز شد ولي طرح چندان پيشرفتي نداشت .

بعد از انقلاب ، در سال 1371 با تشكيل شركت آب و فاضلاب تهران ، مسئوليت ادامة اين كار به اين شركت سپرده شد  و پس از اخذ وام از بانك جهاني اجراي طرح آغاز شد و مهندسين مشاور مهاب قدس به جاي مشاور“ ري آب ” كار را دنبال كرد . در سال 1373 كار هاي اجرايي طرح مجدداٌ با كندي شروع شد  و امروز پس از 30 سال از آغاز عمليات صرفاٌ  فعاليت هاي زير در محل تصفيه خانه انجام شد است:  

1-    ديوار كشي اطراف محل طرح حدود 110 هكتار

2-    احداث ساختمان اداري در دو طبقه

3-    احداث 8 استخر بتوني

4-    اتصال لوله هاي بتوني انتقال فاضلاب به استخر هاي اوليه ( فاضلاب 50 هزار نفري نازي آباد )

5-   احداث كانال خروج پساب به سمت اراضي كشاورزي  شرق تصفيه خانه ( پس از  رسوب گذاري و بدون هر گونه عمليات بازيافتي و حتي هوادهي )   

بنا براين  با توجه به قصد انتقال فاضلاب 10 ميليون نفري تهران به اين مكان که لوله گذاري آن در دست اقدام است ، موارد پنجگانه فوق تنها  10درصد  از عمليات را در بر خواهد گرفت، آنهم به شكل رسوب گيري فاضلاب انساني و انتقال روباز آن به اراضي كشاورزي  شرق تصفيه خانه و در مسير و محور شهر ري به ورامين كه تبعات زيست محيطي بسيار زياد فعلي ، به فاجعه زيست محيطي براي مردم ساکن در شهر ري و به تبع آن زوار آستان مقدس حضرت عبدالعظيم ( ع ) تبديل خواهد گرديد .

 

چكيده نامه سر گشاده ساكنين و اهالي روستا هاي علائين و اليمان  

در مرداد ماه 1381 از طرف ساكنين و اهالي روستا هاي علائين ،  اليمان  ،  عماد آور ، دولت آباد قيصريه ، شهرك هاي  مجتمع مسکوني حضرت عبدالعظيم ( ع) ، شهرک رضوان و ساير ساكنين شهر ري ، نا مه اي سر گشاده به حجت الاسلام آقاي موسوي لاري  وزير كشور نوشته شد مبني بر اعتراض به وجود كانال هاي  فاضلاب تهران كه در  سه مسير  روباز  از اطراف و حوالي شهر ري عبور مي كند و مشكلات متعددي را براي مردم ايجاد نموده است ، بعلاوه در اين نامه به محل طرح تصفيه خانه فاضلاب تهران اعتراض شده است و اشاره شده است كه  در سال 54 رژيم منحوس پهلوي  بدون توجه به قوانين و مقررات شرعي و عرفي احکام وقف  ، اقدام به خريد اراضي موقوفه آستان حضرت عبدالعظيم (ع ) از كشاورزان مستاجر اراضي مذکور در  اليمان  نموده و اجراي طرح تصفيه خانه فاضلاب را با احداث تعدادي حوضچه محدود و روباز و رسوب گير و صاف نمودن فاضلاب و انتقال آن به اراضي ورامين آغاز مي كند وپس از انقلاب وزارت نيرو ( سازمان آب و يا شركت  آب و فاضلاب ) اقدام به برنامه ريزي جهت تكميل طرح مذكور مي نمايد ، در پايان نامه خواستار تجديد نظر در اجراي طرح و انتقال محل تصفيه خانه تهران  به جنوب خط آهن تهران مشهد ( اراضي دوتويه ) شده اند.  لازم به ذکر است که محل پيشنهادي مردم در فاز دوم طرح نيز پيش بيني شده است.  

 

فراز هايي از پاسخ مسئولين به نامه سرگشاده اهالي شهر ري و جواب داد نامه  :

" داد نامه مردم شهر ري " کتابچه کوچکي است  در 35 صفحه تحت عنوان :

 " گزارش تکاندهنده  از وضعيت تصفيه خانه فاضلاب جنوب تهران " .  اين داد نامه حاوي نامه سرگشاده مردم  ، پاسخ مسئولين به اين نامه و پاسخ داد نامه به جواب مسئولين  به همراه عکس هايي تکان دهنده از اين منطقه است . در زير پاسخ مسئولين و جوابيه درج شده در  دادنامه آورده مي شود :

 

توجيهات وزارت نيرو در انتخاب و اجراي طرح در محل فعلي :  

        عدم وجود قابليت اراضي كشاورزي!

پاسخ داد نامه : در حال حاضر در اطراف اراضي مذكور به علت قابليت بسيار خوب خاك ، انواع سبزي ، صيفي، غلات و ذرت كشت مي شود كه بيشترين بازده را نسبت به اراضي مشابه دارد.

 

        پساب خروجي  بسیار  مناسب بوده و قابليت هر گونه بهره برداري را دارد !

پاسخ داد نامه :  شبكه بهداشت و درمان شهر ستان ري استفاده از آبهاي ذكر شده  براي آبياري كشاورزي و ساير مصارف را غير مجاز و خطرناك دانسته و اعلام نموده كه ضمن آلود نمودن سبزيجات و محصولات كشاورزي ، باعث آلودگي خاك و آب و منابع زير زميني نيز مي گردد

 

        خارج از محدوده بودن محل تصفيه خانه

پاسخ داد نامه :  شهرداري منطقه 20 اعلام نموده است كه محل تصفيه خانه در داخل محدوده 25 ساله و همچنين داخل كمربند سبز مي باشد . لازم به ذکر است فاصلة هوائي تصفيه خانه با مناطق مسکوني کمتر از 700 متر مي باشد .

 

         اجراي طرح هيچگونه معضل زيست محيطي ندارد !

پاسخ داد نامه : اداره كل محيط زيست استان تهران وجود اثرات سوء زيست محيطي ناشي از عملكرد تصفيه  خانه را تائيد نموده است .

در انتها ، اين داد نامه سه سئول بسيار جدي و حائز اهميت را مطرح نموده است :

يك- دليل اجراي عمليات تكميلي  تصفيه خانه در دهه اخير ، با توجه به گسترش مكان هاي مسكوني و همجواري با بقاء متبرکه و مخالفت هاي كليه ادارات  و سازمان هاي ذيربط شهرستان ري  به ويزه آستان مقدس حضرت عبدالعظيم ( ع) و فرمانداري  چيست ؟

دو پاسخ مسئولين محيط زيست استان بر لزوم اجراي طرح هاي رفع معضلات زيست محيطي بالقوه و بالفعل اين منطقه چيست ؟

سه پاسخ عملي و اجرايي مسئولين شهرداري منطقه 20 تهران به ساماندهي و پوشش انهار سنتي و كانال هاي فاضلاب و جلوگيري از تخليه زباله و نخاله هاي ساختماني و ضايعات تره بارو ميوه ميدان بزرگ تره باردر داخل و در اطراف نهر ها چيست ؟ 

 

کانون ديده بانان زمين ضمن تاکيد بر سئوالات فوق از مسئولين به ويژه وزارت نيرو ، شرکت آب و فاضلاب استان تهران و سازمان حفاظت محيط زيست مي پرسد علت عدم توجه به خواسته هاي به حق مردم  چيست ؟ و چرا در مدت يک سال و نيمي که از اين درخواست به حق مي گذرد کوچکترين واکنشي نشان داده نشده و تنها به توجيهاتي غير واقعي بسنده شده است ؟  ديده بانان زمين همراه با مردم ساکن در اطراف اين کانال هاي فاضلاب  از مسئولين مي خواهد امسال که سال پاسخگويي به مردم نام گذاري شده هر چه سريع تر محل تصفيه خانه فاضلاب را تغيير و هر چه سريع تر کانال هاي فاضاب رو سر پوشيده شوند .