جهان ديگري, جهان بهتري ممكن است !
گزارش منيژه از نمايشگاه چهل‌تكه‌دوزي خودمان
تريبون فمينيستي ايران: جمعه ۱7 تير ۱۳۸۴- 8 جولاى ۲۰۰۵
مرا ببخشيد كه اين گزارش كمي طولاني است. اگر حوصلة درددل‌هايم را نداشتيد رج بزنيد و به بخش 2 برويد كه دربارة نتيجة رأي‌گيري در نمايشگاه است!!
بخش 1:
زماني كه ايدة زيباي شبكة حركت جهاني زنان WMW را براي تهيه يك چهل‌تكة همبستگي در يكي دو مراسم 8 مارس معرفي كردم گمان نمي‌كردم كه روزي در اين ديار پُرغوغا هم گامي براي پيوستن به اين حركت برداشته شود تنها اميدم اين بود كه گروه‌هاي فعال زنان مفاد منشور را به بحث بگذارند و به روياي مشتركي برسند و شروع كنند به تبليغ و انتشار گستردة آن ميان همة زنان (و مردان). اما همان طور كه در گزارش جلوه (سايت هستياانديش) و فخري (سايت مركز فرهنگي) خوانده‌ايد, اين انتظار اوليه چندان برآورده نشد. روياي شيرين ”جهاني ديگر, جهاني بهتر“ البته با هيچ يك از تلاش‌هاي اجتماعي‌سياسي ما – در هر قد و قامتي كه بوديم و هستيم ـ مغايرتي نداشت, پس من با سماجت تمام همچنان اخبار را از سايت WMW (پيش از اين كه فيلتر شود) براي شما نقل مي‌كردم بي‌آن كه دست‌كم مرا با آه حسرتي از اين كه چرا ما نمي‌توانيم به اين حركت نمي‌پيونديم همراهي كنيد. گويي روياپردازي هم براي ما به وسيله‌‌يي تجملي يا ليبرالي بدل شده, يا مصداق دوري از واقعيت‌هاي تلخ زندگي زنان ايراني است كه علاوه بر همة مصائب پيشين, در اين سال‌ها گروه گروه خود را مي‌سوزانند يا به حراج مي‌روند يا از فرط خشم و استيصال همسرانشان را به قتل مي‌رسانند,....
اما, مثل هميشه زناني از گوشه و كنار اين سرزمين نشان دادند كه غيرقابل پيش‌بيني‌اند. زناني كه صد سال پيش بي‌پرواي تهمت و تكفير و چماق مدارس دخترانه را برپا داشتند تا امروزِ ما با ديروزمان فرق كند, زناني كه در زندان‌ها با ظلم و تحقير مقابله كردند,...... زناني كه تنها فرياد صلح‌خواهي و اعتراض ايرانيان به هجوم آمريكا به عراق را در پارك لاله سر دادند, زناني كه به جرم فرياد دادخواهي در 22 خرداد امسال كتك خوردند اما به جاي ناله سرود خواندند....
باري, در مدت كوتاهي كه جسته و گريخته و با بضاعت درخور اوضاع و احوال ما, منشور حقوق بشر زنان اين سو و آن سو خوانده شد و بر دل‌ها نشست دست‌هاي زنان به كار افتاد و حاصل آن در نهايت شگفتي بيش از چهل تكه شد. چهل و هفت اثر كه در نمايشگاه روز دوشنبه جمعي از ما در كنار هم به تماشاي آن‌ها نشستيم.
بخش 2:
قرار گذاشته بوديم به كمك بازديدكنندگان يكي را از ميان چهل و هفت تكه برگزينيم, با اين اميدواري كه بتوانيم آن را به نام زنان ايراني مشاركت‌كننده در اين حركت به چهل‌تكة همبستگي جهاني بيافزاييم.
اين گزينش شايد براي بازديدكنندگاني كه گمان مي‌كردند به يك گالري هنري آمده‌اند كار چندان سختي نبود, چون از نظر آن‌ها شايد هيچ يك از اين آثار با معيارهاي رايج زيباشناختي به‌اصطلاح ارزش هنري نداشتند. از سوي ديگر, به قول پروين, مضمون بسياري از آثار چندان گوياي همبستگي و اصول منشور نبود. با اين همه, براي من و شايد براي اغلب دوستاني كه در عرصة مسايل زنان تكاپويي دارند گزينش يك قطعه كار دشواري بود. ارزش‌گذاري بر شوقي كه زنان براي مشاركت در اين حركت از خود نشان داده بودند آسان نبود. چه طور مي‌توانستي فراموش كني كه قطعه‌يي از اين كارها نخستين اثرِ به‌اصطلاح هنري زني خانه‌دار است كه قلبش در جنبش نوپاي زنان ايران مي‌تپد؟ چه طور مي‌توانستي ميان كار زنان اِوُز كه اولين قطعه را در نخستين روزهاي فراخوان به تهران فرستاده بودند, يا آثار گروه‌هاي پرشور تبريزي, يا كار زنان اسكو, رشت, ورامين, شيراز, يا كرج يكي را انتخاب كني؟ با آثار تهراني‌ها چه كني يا با آثار زنان سنندج و يانه؟
در هر حال چاره‌يي نبود. به همديگر نويد داديم كه اين كار را در همين جا پايان‌يافته ندانيم و راه را بر روي ديگراني كه ممكن است بعد از اين بخواهند حرف دلشان را روي يك تكه پارچه تصوير كنند نبنديم. پس هر كدام به سه اثر امتياز داديم.
در مجموع 227 رأي كه به صندوق ريخته شد كه بايد از ميان سه قطعه‌اي كه بيشترين امتياز را آورده‌اند يكي را به عنوان قطعة برتر ايران انتخاب كنيم. بنابراين در اين جا فقط مي‌گويم كه قطعات كُد 17 (تبريز)- كُد 45 (تهران) - كُد 41 (تهران) - كُد 8 (تبريز) - كُد 29 (تهران) - و كُد 35 (كرج) بيش از قطعات ديگر با استقبال بازديدكنندگان روبرو شده‌اند. لازم به تأكيد نيست كه يكايك آثار براي همة ما عزيز است چون نشانه‌يي است از نزديك‌شدن ما به يكديگر. پس من به نوبة خودم به صاحبان آثار سپاس مي‌گويم و آرزو مي‌كنم در گامي كه براي تحقق روياي شيرين ”جهاني ديگر و بهتر“ برداشته‌اند استوار بمانند.
من فقط كُد و شهرستان آثار را مي‌دانستم و اميدوارم كمي صبر كنيد تا پس از انتخاب قطعة برتر عكس قطعات برگزيده و اسامي صاحبان آن‌ها را اعلام كنيم.
پيش از آن كه گروه‌ها و افراد مشاركت‌كننده در اين حركت را نام ببرم اين را اشاره كنم كه يكي از بازديدكنندگان كه به احتمال زياد از آقايان بوده‌است در برگ رأي خود نوشته است:
Justice for all, not only for women يعني عدالت براي همه, نه فقط براي زنان!!
اين دوست عزيز حتماً منشور را نخوانده بوده, ولي حتي اگر به پوستر نمايشگاه يا شعارهاي روي ديوارها هم بهتر نگاه مي‌كرد متوجه مي‌شد كه حركت جهاني زنان براي ساختن جهاني بهتر براي همه است, نه فقط براي زنان. و در اين راه مردان را هم به ياري فراخوانده است. گيريم كه شايد بسياري از ما زنان چندان اميدي به ياري مردان نداريم و فكر مي‌كنيم آن‌ها عدالت و برابري را براي همه مي‌خواهند اما براي خودشان كمي بيشتر!!!
و اما مشاركت‌كنندگان:
از تبريز : گروه‌هاي آنيل- ايشيق- چاليش- ياشيل يول – ياناشي - انتشارات آناس,
و تركان منظم- ليلا خادم‌زاده- نسيم صادقي (همگي از تبريز)
و فاطمه, سميرا, زيبا, منوچهري (از تبريز و اروميه)
از سنندج: زنان كرد مدافع صلح و حقوق بشر, انجمن زنان بانه, انجمن زنان آذرمهر, انجمن راه سبز كردستان
از تهران: تعاوني زنان محيط‌زيست, سايت ضدجهاني‌سازي, كانون هستياانديش, كميته‌هاي جوانان و زنان انجمن تلاشگران سلامت, گروه زنان اسفند, گروه 8 مارس, مركز فرهنگي زنان,
همچنين گروه زنان عصر اِوز - زنان خورشيد از ورامين- جمعي از زنان اسكو
و دوستان ديگرمان: مليحه (بم) – فهيمه (شيراز) - اقدس و ناهيد و سوسن (اسكو)- ژاله صلاحي‌زاده و دوستانش (كرج)- طيبه راستگويان (ورامين) – فرح قادرنيا (تهران)- مكرمه قنبري (تهران)- عزت و دوستانش (تهران)