«لولا» ديگر
جايی در فوروم سوسيال ندارد
پورتو الگره – پنجشنبه
۲۷ ژانويه ۲۰۰۵
نويسنده و مصاحبهگر
Sergio Ferrari
–
نشريه سوئيسی
Le
Courrier
ترجمه برای
اخبار سياهکل اميد مهری-
۱۲ بهمن ۱۳۸۳
رئيسجمهور
برزيل در ۲۰۰۵ همان مسيری را طی میکند
که دو سال پيش آن را پيمود. او برای شرکت در فوروم سوسيال به پورتو الگره میآيد
و سپس به سوئيس میرود
تا در فوروم جهانی اقتصاد در داووس حضور يابد. اما فورم سوسيال اين بار او را رسماً دعوت
نکرده است و فقط چند تشکل اين کار را کردهاند
و اين هم نشانیست
از نارضايتی فزايندهی
جنبشهای
اجتماعی برزيل که به لولا فرصت دادند تا در سال ۲۰۰۲ رئيسجمهور
شود.
به دنبال هشت سال برنامه
اقتصادی نئوليبرالی افراطی «لولا وارث يک کشور مخروبه شد». مارکوس ارودا، عضو حزب کارگر و
رئيس انستيتوی سياستهای
آلترناتيو برای نيمکرهی
جنوبی مسئله قروض خارجی را يکی از برجستهترین
معضلات دولت کنونی عنوان میکند.
«هنگامی که فرناندو هنریکه
کاردوسو پيش از لولا رئيسجمهور
شد قروض برزيل ۱۴۸ ميليارد دلار آمريکا بود. برزيل در هشت سال فقط برای سود وامها
۳۴۵ ميليارد دلار پرداخت نمود. با اين حال قروض خارجی برزيل در سال ۲۰۰۳ به رقم ۲۳۰ ميليارد
دلار میرسيد.»
کشور نابرابریها
ارودا میگويد
که عليرغم اين «ميراث سنگين» در دو سالی که از دولت لولا گذشته است هيچگونه تغيير چشمگيری
در جهت منافع تودههای
مردم مشاهده نشده است.
واقعيات برزيل زجرآور هستند:
در اين کشور ۱۸۲ ميليون نفری ۱۰ % توانمندترينها
۴۲ % ثروتها
را در اختيار دارند،در حالی که درآمد ۱۰ % فقيرترينها
از ۸ / ۰ % بالاتر نيست. وضعيت کنونی «با ۱۰۰ ميليون فقير شديداً قطبی شده است و در ۲۴ ماه
گذشته دستمزدهای متوسط ۱۳ % کاهش داشتهاند.»
ارودا تأکيد میکند
که برگماردن رئيس سابق بانک بوستون به رياست بانک مرکزی برزيل «علامت بدی» بود.
دولت کنونی علیرغم برخی
گشايشهای
بينالمللی
در دو سال گذشته اساساً توازن نيروها را آن گونه تغيير نداد تا «برنامههای
اجتماعی به بهتر شدن وضعيت اقتصادی کمک کنند.»
برای آقای ارودا «عدم ارتباط
و گفتوگو
با مردم بزرگترين
سرخوردگیست
که لولا به وجود آورده است. مثلاً رئيسجمهور
با شبکههايی
که جنبش مخالفت با الکا (پيمان مبادلات آزاد آمريکا) را سازمان دادند يا ژوبيله جنوب که
پيشنهاد میکند
قروض خارجی پرداخت نشوند گفتوگو
نکرد.
«او چپی نيست»
«ما نبايد به اين توهم دامن
بزنيم که لولا پرچمدار تغييرات است». ادگارد کولينگ، مسئول ملی بخش آموزشی جنبش زحمتکشان
روستايی (MST)
خشم خود را ديگر پنهان نمیکند.
«جامعه برزيل در يک بحران
ژرف اقتصادی و اجتماعی قرار دارد: ما هرگز شاهد ميزان بيکاری ۲۵ درصدی نبوديم.» و اين بحران
امروز در عرصهی
سياسی هم ديده میشود
«زيرا انتخاب لولا متأسفانه توازن قوا را که به نفع محافظهکاران
بود تغيير نداد.»
به باور کولينگ دولت کنونی
حزب کارگر محصول يک ائتلاف بين چندين بخش سياسی و نيروهای اجتماعیست.
«ما دراين دولت راست، ميانه و چپ را داريم... و دولت خود را ميانهرو
میداند
و ميانهروانه
هم عمل میکند.
به هر حال لولا چپی نيست زيرا وی مدافع منافع مردم نيست و نماينده تحول و بُرش از گذشته هم
نيست.»
تحرکات جديد
تحولات اجتماعی دو سال اخير
به ويژه در زمينهی
اصلاحات ارضی جنبش زحمتکشان روستايی (MST)
را راضی نکرده است. جنبش هر چه بيشتر
از سياستهای
دولتی فاصله میگيرد...
شواهد موجود نشان میدهند
که سال ۲۰۰۵ آغاز دوران تازهای
برای تحرکاتی خواهد بود که به گفتهی
آقای کولينگ «مسئلهی
اصلاحات ارضی را بر رأس برنامههای
سياسی خواهد گذاشت.»
جنبش زحمتکشان روستايی و
ديگر تشکلات کشاورزان به يک راهپيمايی ملی ۳۰۰ کیلومتری فراخوان دادهاند
که از روز ۱۷ آوريل تا ۳ مه ۲۰۰۵ انجام خواهد شد و در برازيليا، پايتخت برزيل، خاتمه خواهد
يافت. جنبش زحمتکشان روستايی اميدوار است که ۱۰ هزار نفر در اين راهپيمايی شرکت کنند.
«لولا به
ممکنها
میانديشد
نه به آن چه بايد باشد»
چه کسی میتواند
کارنامهی
لولا را بهتر ارزيابی کند؟ فرای بتو اخيراً از مسئوليت برنامهی
«گرسنگی صفر» کنارهگيری
کرده است. وی نويسنده و از پيروان الهيات رهايیبخش
و از نزديکان رئيسجمهور
برزيل است.
پرسش:
چرا استعفاء داديد؟
فرای بتو:
برای اين که ديگر دليلی برای دفاع از سياست اقتصادی دولت نداشتم. من صراحتاً اين مطلب را به
لولا گفتم و وی هم آن را فهميد. اما اگر دولت عملکرد
بهتری داشت، من باز هم استعفاء میدادم.
من برای کارمند بودن انگيزه ندارم.
پرسش:
آيا هنگامی که مسئوليت برنامه «گرسنگی صفر» را در سال ۲۰۰۳ پذيرفتيد، به چنين سرانجامی فکر
کرديد؟
ف. ب.:
من توهم نداشتم. میدانستم
که سياست اقتصادی دولت محافظهکارانه
خواهد بود... اما نه تا اين حد. من گمان میکردم
که برنامههای
اجتماعی میتوانند
به راحتی به عمل درآيند.
پرسش:
فرصت برای يک تغيير واقعی کم است.
ف. ب.:
اين مسئله حتماً درست نيست... به ويژه اگر به انتخاب مجدد لولا بيانديشيم که برای ۲۰۰۶
ضمانتشده
به نظر میرسد.
پرسش:
اما جنبشهای
اجتماعی برزيل تحملشان
تمام شده است.
ف. ب.:
با اين حال در سال ۲۰۰۶ از لولا حمايت خواهد شد، اما جستوجوی
يک آلترناتيو در خارج حزب کارگر هم ادامه خواهد يافت.
پرسش:
برخی میگويند
که اطرافيان لولا مقصر هستند و به وی بد مشاوره داده میشود.
ف. ب.:
نه. لولا مسئول تمام تصميمات دولتیست.
من باور ندارم که به او بد مشاوره داده میشود.
گمان میکنم
که لولا انتخاب خود را بين يک سياست اجتماعی پرتحرک و يک سياست اقتصادی محافظهکار
کرده است. او کاملاً آگاهانه اين انتخاب را کرده است. مادام که گروه اقتصادی فعلی بر سر
جايش باشد يک توسعه واقعی و طولانی در برزيل مشکل خواهد بود.
پرسش:
چندين نظرسنجی از افزايش محبوبيت رئيسجمهور
به ويژه در ميان مردمی که در حاشيه قرار دارند، خبر میدهند.
توضيح شما در اين رابطه چيست؟
ف. ب.:
لولا خودباوری مردم برزيل را بالا برده است. اگر يک کارگر که هرگز به دانشگاه نرفته است میتواند
رئيسجمهور
بشود، پس هر کدام از ما میتوانيم
دارای شأن و منزلت بشويم. مردم از کاريسم لولا خوششان میآيد.
مردم دائماً خود را به جای او میگذارند
بدون اين که يک تحليل سياسی منسجم داشته باشند.
پرسش:
شما و لولا از ۲۵ سال پيش دوست هستيد، آيا او نسبت به دورانی که کارگر ذوبآهن
بود عوض شده است؟
ف. ب.:
من دوست وی بودم و کماکان هستم. لولا تغيير نکرده است. او حساسيت اجتماعی خود را که ميراث
فقر شخصیاش
بوده، از دست نداده است. اما چشمانداز
راهبردی او برای اين که برزيل کشوری عادلانهتر
باشد، تغيير کرده است. او امروز خود را کمتر
در چپ احساس میکند
و بيشتر
پراگماتيست است. وی برای آن چه ممکن است کار میکند
و نه آن چه بايد باشد.
پرسش:
آيا به نظر شما حزب کارگر ديگر يک حزب چپ نيست؟
ف. ب.:
نه، زيرا حزب دچار کشمکشهای
داخلی شده و با تضادهايی روبهرو
گشته است. برخی از بخشهای
حزب کارگر از سياست اقتصادی کنونی دولت راضی هستند و برخی ديگر شکاک و ناراضی هستند.
پرسش:
شما خودتان را چگونه میبينيد؟
ف.ب.:
مثل يک شکاک خوشبين!
نويسنده و مصاحبهگر
Sergio Ferrari
–
نشريه سوئيسی
Le Courrier
ترجمه برای اخبار سياهکل
اميد مهری –
۱۲ بهمن ۱۳۸۳
|