|
فرانسواز ساگان،
نويسنده شهير فرانسوي و خالق دهها اثر برجسته در ادبيات معاصر فرانسه، در سن
69 سالگي در گذشت.
اعتماد:يكشنبه 5
مهر 1383 – 26 سپتامبر 2004
ساگان پس از آنكه چند روز به دليل نارسايي قلبي و ريوي در بيمارستاني در
شهر اونفلور، واقع در شمال غرب فرانسه، بستري بود در ساعات اوليه بامداد روز
شنبه، 25 سپتامبر، در اثر شدت بيماري جان داد.وي نخستين و پرآوازه ترين اثر
خود موسوم به «سلام بر غم» را در سال 1954 و در سن هجده سالگي انتشار داد و
پس از آن نيز بيش از 40 نوول و نمايشنامه را خلق كرد.
فرانسواز ساگان در سال هاي اخير غالبا بيمار بود و به گفته راديو فرانسه، در
حالي كه پسر و يكي از دوستان نزديك وي در كنارش بودند سرانجام در
بيمارستان درگذشت.ژاك شيراك گفت كه ساگان «نمادي برجسته از نسل خويش
بود» كه به ارتقاي موقعيت زنان در فرانسه كمك فراوان كرد.
رييس جمهوري فرانسه گفت كه با درگذشت ساگان، فرانسه يكي از درخشانترين و
حساسترين نويسندگان خود را از دست داده است.نخست وزير فرانسه نيز در
بيانيه خود ساگان را «لبخندي كه غمزده، پر رمز و راز، مهجور و در عين حال
شادي آفرين بود» توصيف كرد.فرانسواز ساگان در سال 1935 در خانواده‌يي ثروتمند
در جنوب غرب فرانسه متولد شد.
وي به دليل زيرپا گذاشتن مقررات مدرسه متعلق به راهبه‌هاي كاتوليك كه در
آن درس مي خواند از مدرسه اخراج شد و در تابستان سال 1953، طي هفت هفته
كتاب سلام بر غم را تكميل كرد.ساگان نماد طغيان جوانان در پاريس بعد از
جنگ دوم و شكوفايي عصر اگزيستانسياليسم توصيف شده است.سلام بر غم داستان
يك دختر نوجوان از يك خانواده ثروتمند است كه براي پر كردن خلا زندگي خود
به توطئه‌چيني براي قتل معشوق جديد پدرش روي مي آورد.
انتشار كتاب و لحن خاص و تكان دهنده آن با موفقيت فوري در محافل ادبي
فرانسه مواجه شد و به عنوان يكي از شاهكارهاي ادبي جهان، به 22 زبان
زنده دنيا ترجمه شده است.فرانسواز ساگان در سالهاي واپسين عمر خود شخصيتي
بحث‌برانگيز بود و در چند مورد به دليل جرايم مالياتي و استفاده از مواد مخدر
محاكمه و محكوم شد.هنگام صدور يكي از احكام دادگاه عليه وي، خانم ساگان
گفت «قوانين براي انطباق با خواست مردم تدوين مي‌شود و نه برعكس ولي من
همواره به همه توصيه كرده‌ام از كوكايين دوري جويند.
مروري بر كتاب سلام
بر غم، نوشته فرانسواز ساگان، ترجمه: علي اصغر محمدزاده، نشر بامداد ۱۳۴۷
آرش نقيبيان:شرق-
8 بهمن 1382
فرانسواز ساگان بانوي رمان نويس و نمايشنامه نويس فرانسوي در سال ۱۹۳۵ در پاريس به
دنيا آمد، با اولين كتاب خود سلام برغم كه در سال ۱۹۵۴ در نوزده سالگي منتشر كرد يك
شبه ره صدساله رفت و شهرتي عظيم كسب كرد و پس از آن به طور مداوم به انتشار كتاب
هاي ديگري دست زد كه معروف ترين اين آثار عبارتند از: قصري در سوئد (۱۹۶۰)، آيا
برامس را دوست داريد (۱۹۵۹)، ويولن ها _ گه گاه (۱۹۶۱). كتاب سلام برغم كه به شيوه
اول شخص مفرد نوشته شده است، ساگان را به شهرتي افسانه اي و ناگهاني رساند و در ظرف
مدت كوتاهي به بيست زبان ترجمه شد و در همان سال انتشار نيز برنده جايزه منتقدان
ادبيات فرانسه شد. اگر چه فرانسوا مورياك با افسوس بسيار به ذهنيت داوران ايراد
گرفت كه رمان يك دختر كوچولوي بيش از حد مستعد را به اثري كه گواه بر زندگي معنوي
فرانسويان است ترجيح داده اند!
دختر جواني به نام سيسيل كه در كودكي مادرش را از دست داده، تابستان را با پدر و
معشوقه پدرش (السا) در ويلايي در جنوب فرانسه مي گذرانند. سيسيل وقتش را بين گردش
بر كشتي به همراه پسر جواني به نام سيريل و همدستي لطيفي كه او با پدرش (مرد بيوه
چهل ساله و سبكسري كه خصلتي دون ژوان مآبانه دارد) تقسيم مي كند. آمدن آن لارسن به
اين بي قيدي مطبوع خاتمه مي دهد. آن لارسن كه دوست قديمي مادر سيسيل است، با زيبايي
و منش قدرتمندش، همه را به تحسين وامي دارد.
السا بسيار زود احساس مي كند كه به عقب رانده شده و فراموش شده است كمي بعد، سيسيل
از پدرش مي شنود كه او و آن تصميم گرفته اند كه پس از بازگشت به پاريس ازدواج كنند،
آن لارسن بي درنگ تعليم و تربيت دخترخوانده آينده اش را به دست مي گيرد و سيسيل را
وادار مي كند تا به انضباطي سخت تن در دهد و مجبورش مي كند تا دروس امتحانش را دوره
كند. سيسيل مجذوب اين زني مي شود كه نماينده همه چيزهايي است كه او كم دارد و
همچنين متوجه مي شود كه بي قيدي مشترك او و پدرش بسيار زود پايان خواهد يافت.سيسيل
مي خواهد كه به هر قيمتي از ويران شدن دنياي خود جلوگيري كند، پس دسيسه اي مي چيند
و دو قرباني ديگر آن را نيز درگير مي كند: سيريل كه مي خواهد سيسيل را بازيابد، و
السا كه مي خواهد پدر سيسيل را بار ديگر به چنگ آورد. سيسيل از آن دو مي خواهد كه
تا مي توانند خود را با هم جلو چشمان پدر به نمايش بگذارند، و پدر نيز بسيار زود از
ديدن معشوقه سابق خود دست در بازوي خاطرخواه دخترش رنجيده خاطر مي شود و سرانجام به
سوي السا باز مي گردد اما آن لارسن ايشان را مي بيند و بي درنگ خانه را ترك مي كند.
كمي بعد خبر مي رسد كه او نه چندان دور از آنجا در جاده كشته شده است. سيسيل و پدرش
به پاريس باز مي گردند و ديري نمي گذرد كه با زندگي قديم خود عجين مي شوند.
به
گواهي منتقدان ادبيات فرانسه، دليل اينكه كتاب سلام برغم آنقدر مورد توجه مردم واقع
گشت اين است كه نويسنده كتاب با صراحت لهجه و مهارت شگفت آوري احساسات دختري جوان
را كه با پدرش زندگي مي كند، از نظرگاه روانشناسي مورد تجزيه و تحليل دقيق قرار مي
دهد.
كتاب سلام به رغم از عمق احساسي و مفهومي فوق العاده اي برخوردار است و خواننده
كتاب كه در ابتدا احساس مي كند با ادبياتي از نوع سرگرم كننده و تفريحي سروكار دارد
به زودي متوجه قضاوت عجولانه خود مي شود. تجزيه و تحليل هاي دقيق كه نويسنده از
مفاهيمي چون عشق، حسادت، رقابت و تنگ نظري انسان نشان مي دهد در نوع خود حيرت انگيز
است. ذكر اين نكته لازم به نظر مي رسد كه قهرمانان كتاب ساگان به تعبير ميلان
كوندرا نمايندگان وجوه سبك و سنگين هستي هستند: سيسيل و پدرش به همراه السا نماينده
وجه سبك هستي هستند انسان هايي كه زندگي را بر خود سخت نمي گيرند و از هرگونه تعهد
و وفاداري سرباز مي زنند و به دنبال كام گرفتن از لذات جهان مادي هستند و در عوض آن
لارسن نماينده وجه سنگين هستي است. او زني است كه بيش از هر چيز به تعهد و وفاداري
فكر مي كند و از ديگران نيز چنين توقعي دارد و درست برخورد اين دو نوع بينش مختلف
با يكديگر سرانجام منجر به تراژدي حزن انگيزي مي شود و باز هم شايد به تعبيري ظريف
تر غلبه وجه سبك هستي بر وجه سنگين آن در تفكر نويسنده كتاب را نشان مي دهد كه نمود
بارز آن در وضعيت و شرايط زندگي فرانسواز ساگان ديده مي شود: ساگان از دوران جواني
به مواد مخدر اعتياد شديدي پيدا مي كند و اكنون نيز كه قريب هفتاد سال از عمرش مي
گذرد همچنان به آن نوع زندگي لاقيدانه مورد علاقه اش وفادار است و ادامه مي دهد.
ترجمه و چاپ كتاب هاي ساگان در دهه هاي چهل و پنجاه در ايران سرعت بالايي به خود
گرفت و اكنون شايد بالغ بر بيست سال است كه كتابي از او به فارسي ترجمه و چاپ نشده
است كه اين خود مي تواند دلايل متعددي داشته باشد كه از آن جمله مي توان به تغيير
ذائقه ادبي مخاطب ايراني اشاره كرد.
سلام برغم را اوتوپره مينگر [كارگردان اتريشي] در سال ۱۹۵۷ با هنرمندي جين سيبرگ،
سر ديويد نيون و ميلن دو مونژو به روي پرده برد.
فرانسواز ساگان
درگذشت
بي بي سي - فرانسواز
ساگان، نويسنده شهير فرانسوی و خالق دهها اثر برجسته در ادبيات معاصر فرانسه، در سن
69 سالگی در گذشته است.
خانم ساگان پس از
آنکه چند روز به دليل نارسايی قلبی و ريوی در بيمارستانی در شهر اونفلور، واقع در
شمال غرب فرانسه، بستری بود در ساعات اوليه بامداد روز شنبه، 25 سپتامبر، در اثر
شدت بيماری جان داد.
وی نخستين و پرآوازه
ترين اثر خود موسوم به "سلام بر غم" را در سال 1954 و در سن هجده سالگی انتشار داد
و پس از آن نيز بيش از 40 نوول و نمايشنامه را خلق کرد.
فرانسواز ساگان در
سال های اخير غالبا بيمار بود و به گفته راديو فرانسه، در حاليکه پسر و يکی از
دوستان نزديک وی در کنارش بودند سرانجام در بيمارستان درگذشت.
با پخش خبر مرگ ساگان، ژاک شيراک، رييس جمهوری، و ژان-پير رافارن، نخست وزير
فرانسه، با انتشار بيانيه هايی نسبت به وی ادای احترام کردند.
آقای شيراک گفت که
ساگان "نمادی برجسته از نسل خويش بود" که به ارتقای موقعيت زنان در فرانسه کمک
فراوان کرد.
رييس جمهوری گفت که
با درگذشت ساگان، فرانسه يکی از درخشانترين و حساسترين نويسندگان خود را از دست
داده است.
نخست وزير فرانسه
نيز در بيانيه خود ساگان را "لبخندی که غمزده، پر رمز و راز، مهجور و در عين حال
شادی آفرين بود" توصيف کرد.
ساگان
فرانسواز ساگان در
سال 1935 در خانواده ای ثروتمند در جنوب غرب فرانسه متولد شد.
وی به دليل زيرپا
گذاشتن مقررات مدرسه متعلق به راهبه های کاتوليک که در آن درس می خواند از مدرسه
اخراج شد و در تابستان سال 1953، طی هفت هفته کتاب سلام بر غم را تکميل کرد.
ساگان نماد طغيان
جوانان در پاريس بعد از جنگ دوم و شکوفايی عصر اگزيستانسياليسم توصيف شده است.
سلام بر غم داستان
يک دختر نوجوان از يک خانواده ثروتمند است که برای پر کردن خلا زندگی خود به توطئه
چينی برای قتل معشوق جديد پدرش روی می آورد.
انتشار کتاب و لحن
خاص و تکان دهنده آن با موفقيت فوری در محافل ادبی فرانسه مواجه شد و به عنوان يکی
از شاهکارهای ادبی جهان، به 22 زبان زنده دنيا ترجمه شده است.
فرانسواز ساگان در
سالهای واپسين عمر خود شخصيتی بحث برانگيز بود و در چند مورد به دليل جرايم مالياتی
و استفاده از مواد مخدر محاکمه و محکوم شد.
هنگام صدور يکی از
احکام دادگاه عليه وی، خانم ساگان گفت "قوانين برای انطباق با خواست مردم تدوين می
شود و نه برعکس ولی من همواره به همه توصيه کرده ام از کوکايين دوری جويند."
|
