سومين‌سال هزاره سوم در يك نگاه
گروه بين الملل دو هزار و سومين سال ميلادي را در حالي پشت سر مي‌گذاريم كه اين سال شاهد تحولات مهمي بود، اما مهمترين شاخصه آن افزايش موج تروريسم و قرباني شدن تعداد زيادي از مردم بي‌گناه بود.
سال 2003 سال سقوط بغداد، سرنگوني رژيم ديكتاتوري صدام حسين، ادامه اشغال فلسطين و فعاليت گسترده تروريستي القاعده از كشورهاي عربي و بخصوص عربستان گرفته تا استانبول و دارالبيضاء مراكش بود.
مردم جهان و بخصوص منطقه خاورميانه در حالي به استقبال سال جديد ميلادي مي‌روند كه عراق در پيچ و تاپ دستيابي به حاكميت است و همچنان بهاي آن را با خون شهروندان بي‌دفاع عراقي مي پردازد، كشورهاي حوزه جنوبي خليج فارس در تلاش‌اند تا خود را با آنچه امريكا آنرا بسط دموكراسي در خاورميانه است وفق دهند، پاكستان به سوي حل و فصل مساله كشمير پيش مي رود و افغانستان به سختي خود را براي بازگشت به جامعه جهاني و تشكيل دولت منتخب به پيش مي‌برد و تركيه ديگر همسايه ايران با نيم نگاهي به تحولات شمال عراق و تلاش براي حضور در اتحاديه اروپا در هراس ادامه حملات تروريستي در اين كشور است.
در اينجا نگاهي كوتاه به حوادث سال 2003 خواهيم داشت.
ژانويه
1 ژانويه: برزيل لويس ايناسيولولاداسيلوا نخستين رييس جمهور چپ گراي برزيل به قدرت مي‌رسد.
5 ژانويه: خاورميانه در يك عمليات شهادت طلبانه دو زمانه كه در تل آويو انجام شد 23 صهيونيست كشته و دو مبارز فلسطيني به شهادت رسيدند.
10 ژانويه: كره شمالي از معاهده منع گسترش تسليحات اتمي خارج شد.
30 ژانويه: حكم حبس ابد «ريچارد ريد» صادر شد، ريد كه يك شهروند انگليسي است متهم است كه با جاسازي مواد منفجره در كفش خود سعي داشت در دسامبر 2001 هواپيمايي را كه بين پاريس و ميامي در پرواز بود سرنگون كند.
فوريه
1 فوريه : فضاپيماي رفت و برگشت كلمبيا بر فراز تگزاس منفجر شد، در پي اين سانحه كه در زمان بازگشت كلمبيا به جو زمين به وقوع پيوست هر هفت سرنشين آن كشته شدند.
4 فوريه: جمهوري يوگسلاوي رسما منحل و دو جمهوري باقي مانده آن «صربستان» و «مونتنگرو» به دو جمهوري مستقل تبديل شد.
5 فوريه: كالين پاول وزير خارجه امريكا طي سخناني در سازمان ملل ضمن پرداختن به اتهام‌هاي رژيم صدام اعلام كرد: بغداد با مخالفت با تخريب تسليحات كشتار جمعي‌اش خود را در معرض جنگ قرار مي‌دهد. وي در اين سخنراني عراق را متهم كرد كه با گروه تروريستي القاعده در ارتباط است.
10 فوريه: فرانسه به همراه آلمان و روسيه رهبري «بلوك صلح طلب» را در سازمان ملل به عهده مي‌گيرند و طي بيانيه‌مشتركي خواهان ادامه عمليات بازرسي بين المللي از تسليحات كشتار جمعي در عراق شده و آنرا عاملي براي جلوگيري از آغاز جنگ اعلام كردند.
در اين راستا ژاك شيراك رييس جمهور فرانسه آمادگي كشورش را براي استفاده از حق وتو اعلام كرد.
14 فوريه: انگليس دالي ، گوسفند شبيه سازي شده پس از شش سال از تولدش به دلايل ترحم آميز كشته شد، مرگ اين جانور كه مدتها از يك بيماري صعب العلاج رنج مي‌برد بار ديگر مشكلات جسمي و بيماري‌هاي جانوران شبيه سازي شده را پيش كشيد.
19 فوريه: آلمان دادگاه جنايي هامبورگ حكم خود را در رابطه با يك شهروند مراكشي به نام «منير المتصدق» اعلام كرد. المتصدق نخستين فردي بود كه در جهان به دليل ارتباط با حملات تروريستي «سپتامبر» محاكمه مي‌شود.
اين دادگاه وي را به اتهام توطئه چيني جنايي براي ارتكاب قتل به اشد مجازات يعني 15 سال زندان محكوم كرد.
27 فوريه: دادگاه دادگستري بين المللي رسيدگي به جنايات يوگسلاوي سابق كه در لاهه هلند تشكيل شده بود، «بيليسانا بلاوسيچ» رهبر صرب‌هاي بوسني را به اتهام ارتكاب جنايت عليه بشريت طي جنگ بوسني )1992 تا 1995( به 11 سال زندان محكوم كرد.
مارس
1 مارس: پاكستان خالد شيخ محمد مرد شماره 3 القاعده و مغز متفكر حملات 11 سپتامبر در منطقه‌يي در نزديكي اسلام‌آباد دستگير شد.
12 مارس: صربستان زوران ججيچ نخست وزير صربستان ترور شد، به گفته منابع رسمي صرب يك فرمانده سابق واحد مخصوص پليس اين جمهوري فرماندهي گروه‌عامل اين جنايت بود.
12 مارس: سازمان بهداشت جهاني نسبت به خطرات التهاب حاد شش‌ها موسوم به سارز به جهانيان هشدار داد. بر اساس بيانيه اين سازمان سارز در ويتنام، هنگ كنگ واستان كواندونگ چين شيوع پيدا كرده است.
15 مارس: چين هوجين‌تائو به عنوان رييس جمهور جمهوري خلق چين برگزيده شد. او جانشين جيانگ زيمين شد كه 10 سال رييس جمهور چين بود.
17 مارس: جرج بوش رييس جمهور امريكا به صدام حسين رييس جمهور عراق و دو پسرش 48 ساعت مهلت داد از عراق خارج شوند، رييس جمهور امريكا در سخنان خود بر تهديدهاي خود مبني بر آغاز جنگ تاكيد كرد.
20 مارس: آغاز جنگ عليه عراق، نيروهاي ائتلاف امريكايي انگليسي وارد جنوب عراق شدند در حاليكه پايتخت عراق )بغداد( در معرض حملات هوايي مستمر قرار گرفت.
آوريل
8 آوريل: روز سياه روزنامه‌نگاري در عراق اعلام شد در اين روز سه روزنامه نگار خارجي بر اثر حمله موشكي امريكا به هتل فلسطين كه محل اقامت خبرنگاران رسانه‌هاي بين المللي بود كشته شدند، همچنين خبرنگار الجزيره هم بر اثر اصابت موشك به دفتر اين شبكه در بغداد از پاي درآمد، نيروهاي امريكايي اين اقدام خود را دفاع از خود اعلام كردند.
9 آوريل: سقوط بغداد سربازان امريكايي به مركز شهر بغداد رسيدند، برخي از مناطق بغداد شاهد رقص و پايكوبي مردم بود. در حاليكه بخش‌هاي ديگري از شهر دستخوش غارت گرديد، گروهي از مردم بغداد با كمك يك نفر بر امريكايي مجسمه صدام حسين را به پايين كشيدند.
10 14 آوريل : نيروهاي امريكايي به همراه شبهه نظاميان كرد عراقي، شهرهاي كركوك و موصل را به تصرف خود درآوردند. روز 14آوريل هم شهر تكريت زادگاه و مهمترين پايگاه صدام تسليم نيروهاي امريكايي شد.
طي اين چند روز بسياري از مناطق بغداد از جمله موزه‌هاي اين شهر غارت و گنج‌هاي مربوط به تمدن بين النهرين به سرقت رفت.
16 آوريل: 15 كشور عضو اتحاديه اروپا معاهده گسترش اتحاديه اروپا را با 10 كشور ديگر اروپايي كه اكثرا جزو بلوك شرق بودند به امضا رساند. با اين قرار داد كه در آتن به امضا رسيد، تعداد كشورهاي عضو اتحاديه اروپا اول مه 2004 به 25 كشور مي‌رسد.
كشورهاي لهستان، مجارستان، جمهوري چك، اسلواكي، اسلوني، ليتواني، لاتويا، استوني، قبرس و مالت در همه پرسي‌هاي داخلي پيوستن‌خود را به اتحاديه اروپا تاييد كردند.
30 آوريل: طرح نقشه راه مدت كوتاهي پس از انتصاب محمود عباس )ابومازن( به عنوان نخست وزير فلسطين اعلام شد، تشكيلات خود گردان فلسطين به سرعت اين طرح را پذيرفتند، بر اساس اين ابتكار بين المللي جدال اسراييلي فلسطيني به تدريج و در مراحل مشخصي تا برپايي دولت فلسطين در سال 2005 حل و فصل مي‌شود.
مه
1 مه: جرج بوش رييس جمهور امريكا پايان عمليات بزرگ نظامي را در عراق اعلام كرد. وي طي نطقي خبر پيروزي امريكا و هم‌پيمانانش را در جنگ عليه عراق اعلام كرد.
12 مه: عربستان طي سه عمليات انتحاري در يك مجتمع مسكوني در رياض 35 نفر از جمله 9 نفر از مهاجمان كشته و 200 تن ديگر زخمي شدند.
16 مه: مغرب )مراكش(: پنج عمليات تروريستي در رستوران‌ها و هتل‌هاي محل اقامت خارجيان و يهوديان در شهر دارالبيضاء )كازابلانكا( به وقوع پيوست كه منجر به مرگ 45 نفر و زخمي شدن يكصد نفر گرديد 12 تن از كشته شدگان عاملان اين عمليات‌ها بودند.
21 مه: يك زمين لرزه با قدرت 8\6 ريشتر در پايتخت الجزاير به وقوع پيوست در اين حادثه حدود 2280 نفر كشته، 10 هزار نفر زخمي و ده‌ها هزار نفر بي‌خانمان شدند.
22 مه: شوراي امنيت سازمان ملل پس از 13 سال تحريم‌هاي اعمال شده عليه عراق را لغو كرد اين شورا همچنين اختيارات گسترده‌يي را به نيروهاي امريكايي انگليسي براي حاكميت بر اقتصاد عراق اعطا كرد.
ژوئن
9 ژوئن: كره شمالي براي نخستين بار رسما اعلام كرد قصد به دست آوردن و ساخت بمب اتمي را دارد.
25 ژوئن: چهار گروه فلسطيني از جمله حماس و جهاد اسلامي آتش بس موقتي را عليه اسراييل اعلام مي‌كنند، تعليق عمليات نظامي اين چهار گروه مدت كوتاهي پيش از عقب نشيني ارتش اسراييل از شمال نوار غزه اعلام شد.
30 ژوئن: پاكستان: حكم اعدام سه فعال اسلامگراي افراطي كه به اتهام دست داشتن در بمب گذاري مه 2002 در كراچي پاكستان دستيگر شده بودند، صادر شد. در اين بمب گذاري 14 نفر از جمله 11 فرانسوي از پاي درآمدند.
جولاي
2 جولاي: دولت الجزاير «عباس مدني» و «علي بلحاج» دو تن از رهبران جبهه نجات ملي الجزاير را آزاد كرد، بر اساس تصميم دولت الجزاير دو رهبر اين جبهه )منحل شده توسط دولت( كه از سال 1992 به اتهام ضربه زدن به امنيت كشور به 12 سال زندان محكوم شده بودند آزاد شدند اما از انجام هر نوع فعاليت سياسي منع گرديدند.
13 جولاي: عراق شوراي حكومت انتقالي در عراق تشكيل شد. اين شورا نخستين تشكيلات اجرايي عراق پس از سقوط رژيم صدام حسين است، اين شورا وظيفه دارد، تحت حمايت و سرپرستي امريكا ساختار اقتصاد مشاركت سياسي مردم را بازسازي و با بسط امنيت، كار انتقال حاكميت به مردم عراق را تسريع بخشد.
17 جولاي: انگليس ديويد كيلي كارشناس انگليسي تسليحات خودكشي كرد، چندي پيش از اين اقدام وي، وزارت دفاع انگليس اعلام كرده بود او منبع گزارشي بود كه توسط بي.بي.سي پخش و طي آن دولت انگليس به بزرگنمايي تهديدهاي تسليحاتي عراق متهم شده بود.
تا دين شكل بهانه آغاز جنگ را به دست آورد. تحقيقات پليس در رابطه با اين خودكشي همچنان ادامه دارد.
در چارچوب اين حادثه آلستر كمپل مدير اطلاع رساني نخست وزيري انگليس مجبور به استعفا شد.
18 جولاي: دولت فيليپين با جبهه اسلامگراي آزاديبخش مورو قرار داد آتش بس امضا كرد.
جبهه مورو بزرگترين گروه جدايي‌خواه فيليپين بود.
22 جولاي: عدي و قصي دو پسر صدام، ديكتاتور مخلوع عراق طي يك عمليات در شهر موصل عراق كشته شدند.
اوت
2 اوت: اروپا: موج گرماي شديد سرتاسر اروپا را در برگرفت اين گرماي بي‌سابقه باعث مرگ حداقل 15 هزار نفر شد.
5 اوت: اندونزي: در جريان انفجار يك اتومبيل بمب‌گذاري شده كه در مقابل هتل ماريوت جاكارتا پارك شده بود 12 نفر كشته و 150 تن ديگر زخمي شدند.
جماعت اسلامي كه يك گروه نزديك به القاعده است مسووليت اين انفجار را به‌عهده گرفت.
11 اوت: چارلز تايلور رييس جمهور ليبريا كناره‌گيري خود را از قدرت اعلام كرد.
14 اوت: يك اشكال بزرگ برقي 50 ميليون امريكايي و كانادايي را در تاريكي فرو برد. اين خاموشي كه 29 ساعت طول كشيد ، بخش عمده شمال شرق امريكا و از جمله نيويورك را در برگرفت.
19 اوت: يك عمليات انتحاري عليه مقر سازمان ملل متحد در بغداد باعث مرگ حداقل 22 نفر از جمله سرجيو ديميلو فرستاده ويژه كوفي عنان به عراق شد و بيش از يكصد زخمي برجاي گذاشت، طرفداران صدام حسين مسووليت اين عمليات را به عهده گرفتند.
19 اوت: 24 اسراييلي در جريان يك عمليات شهادت طلبانه در يك اتوبوس مسافربري در بخش غربي بيت المقدس كشته شدند. جنبش حماس و جهاد اسلامي فلسطين مشتركا مسووليت عمليات را به عهده گرفتند.
سپتامبر
3 سپتامبر: نخستين كابينه حكومت انتقالي پس از سقوط صدام حسين سوگند ياد كرد. لهستان هم در همين روز مسووليت حفظ امنيت پنج استان عراق را به عهد گرفت.
6 سپتامبر : محمود عباس )ابومازن( استعفاي خود را از پست نخست وزيري تشكيلات خودگردان فلسطين اعلام كرد.
10 سپتامبر: احمد قريع رييس شوراي قانونگذاري فلسطين )پارلمان( موافقت خود را در به عهده گرفتن اين مسووليت )نخست وزيري فلسطين( اعلام كرد.
10 سپتامبر: اندونزي حكم اعدام سامودرا مغز متفكر حملات بالي صادر شد، اين عمليات كه مسووليت آن را گروه جماعت اسلامي به عهده گرفته بود 202 كشته بر جاي گذاشت. دوتن ديگر از همدستان سامودرا در سال 2003 هم به اعدام محكوم شدند.
10 سپتامبر: سوئد آناليند وزير خارجه سوئد و يكي از مهمترين هواداران وحدت اروپا توسط يك فرد ناشناس در فروشگاهي در استكهلم كشته شد.
12 سپتامبر: ليبي سازمان ملل متحد تحريم‌هاي اعمال شده عليه ليبي را لغو كرد، اين تصميم پس از توافق دولت طرابلس با خانواده قربانيان سانحه سقوط هواپيماي پان‌امريكن در لاكربي اسكاتلند گرفته شد.
اكتبر
2 اكتبر: نخستين گزارش گروه بازرسان تسحلياتي در عراق كه زير نظر سازمان سيا فعاليت مي‌كردند حكايت از شكست آنها در يافتن تسليحات كشتار جمعي در عراق بود.
5 اكتبر: اسراييل نخستين حمله هوايي خود را عليه اهدافي در خاك سوريه پس از جنگ 1974، انجام داد. اسراييل در اين تجاوز خود مدعي شد اهدافي وابسته به جنبش جهاد اسلامي فلسطين را مورد هدف قرار داده است.
5 اكتبر: ياسر عرفات، «احمد قريع» را به عنوان رييس كابينه بحران منصوب كرد.
10 اكتبر: شيرين عبادي حقوقدان زن ايراني موفق به دريافت جايزه نوبل شد، وي نخستين زن مسلماني است كه در طول تاريخ اين جايزه موفق به كسب آن شده است.
15 اكتبر: الهام علي اف پسر حيدرعلي‌اف رييس جمهور )سابق( آذربايجان كه 30 سال بر اين كشور حكومت كرده بود در انتخابات رياست جمهوري به پيروزي رسيد و جانشين پدرش شد، سازمان‌هاي مختلفي چون اتحاديه اروپا نسبت به نتايج انتخابات ابراز شك و ترديد كردند.
24 اكتبر: يك هواپيماي كنكورد براي آخرين بار در فرودگاه هيترو لندن به زمين نشست. انگليس پنج ماه پس از فرانسه اقدام به خارج ساختن اين هواپيماهاي مافوق صوت از خدمت كرد.
31 اكتبر: مالزي عبدالله يروي جانشين مهاتير محمدأ نخست وزير معروف مالزي شد. مهاتير محمد پس از 22 سال حضور در راس سياستگذاري مالزي و تبديل شدن اين كشور به يكي از كشورهاي پرقدرت اقتصادي، خود را بازنشسته كرد.
نوامبر
9 نوامبر: در جريان يك عمليات تروريستي در رياض 17 نفر كشته و 100 تن ديگر زخمي شدند.
11 نوامبر: كنگره امريكا لايحه قانون مجازات سوريه را در دستور كار خود قرار داد. سوريه در اين قانون متهم به حمايت از تروريسم است.
12 نوامبر: يك عمليات انتحاري عليه پايگاه نيروهاي ايتاليايي در شهر ناصريه صورت گرفت كه منجر به كشته شدن 28 نفر از جمله 19 ايتاليايي شد. اين عمليات كه مسووليت آن را سازمان القاعده به عهده گرفت بزرگترين عمليات عليه نيروهاي ايتاليايي در عراق بود.
15 نوامبر: شوراي انتقالي عراق با پل برمر برسر جدول زماني انتقال قدرت به عراقيان به توافق رسيدند، بر اين اساس قرار است تا ژوئن 2004 دولت موقت بر سر قدرت باشد و انتخابات در سال 2005 انجام خواهد شد.
15 نوامبر: دو كنيسه يهودي در شهر استانبول تركيه با بمب مورد حمله قرار گرفتند كه در جريان آن 29 نفر كشته و 300 نفر ديگر زخمي شدند. 2 عامل اين سوء قصدها هم در ميان
كشته‌شدگان بودند.
20 نوامبر: دو انفجار ديگر در شهر استانبول به وقوع پيوست در اين دو انفجار كه كنسولگري انگليس و يك بانك انگليسي را مورد هدف قرار داده بود 32 نفر از جمله كنسول انگليسي در استانبول كشته و 450 نفر ديگر زخمي شدند.
18 تا 21 نوامبر: جرج بوش به عنوان نخستين رييس جمهور امريكا به انگليس سفر كرد.
23نوامبر: ادوارد شوارد نادزه كه از دهه هفتاد در ساختار سياسي گرجستان حضور داشت در مقابل فشارهاي مردمي مجبور به استعفا شد. ناآرامي‌هاي گرجستان پس از اعلام دست‌بردن هواداران شوارنادزه در انتخابات آغاز شد.
27 نوامبر: جرج بوش بطور محرمانه وارد عراق شد و در چارچوب اين سفر شام شب عيد شكرگزاري را با نظاميان امريكايي حاضر در فرودگاه بغداد صرف كرد.بعد ها شايع شد صدام همان روز دستگير شده بود و بوش براي تماشاي صدام در دام به بغداد آمده بود!
29 نوامبر: روز خونيني براي نظاميان اسپانيايي در عراق بود. در اين روز 7 نفر از ماموران اطلاعاتي اسپانيا به ضرب افراد مسلح ناشناس كشته شدند.
دسامبر
7 دسامبر: رابرت موگابه رييس جمهور زيمبابوه اعلام كرد كشورش از كشورهاي مستقل مشترك‌المنافع خارج خواهد شد. وي اين اقدام را پس از تصميم اين كشورهاي براي تعليق عضويت زيمبابوه در آن، اعلام كرد.
9 دسامبر: دولت ژاپن در يك اقدام جنجالي طرح اعزام نيروي نظامي به عراق را تصويب كرد. اين تصميم از زمان پايان جنگ جهاني دوم در سال 1945 بي‌سابقه بود.
9 دسامبر: دولت امريكا كشورهاي مخالف جنگ عليه عراق را از سرمايه‌گذاري در طرح‌هاي بازسازي اين كشور دور كرد.
12 دسامبر: پل‌مارتان رسما نخست‌وزير كانادا شد وي جانشين جان كريتاني شد كه 10 سال نخست‌وزير كانادا بود.
13 دسامبر: سران اتحاديه اروپا در نشست خود براي تصويب قانون اساسي مشترك اروپا به توافق نرسيدند.
13 دسامبر: نظاميان امريكايي موفق شدند صدام حسين ديكتاتور مخلوع عراق را در سوراخي در شهر الدوره عراق دستگير كنند.
26 دسامبر: وقوع زلزله‌يي به قدرت 3\6 درجه در مقياس ريشتر فاجعه‌يي انساني را در شهر بم كرمان به بار آورد.
در جريان اين حادثه حداقل 100 هزار نفر كشته يا زخمي شدند.
منبع: اينترنت
ترجمه: سيد عماد حسيني