بازگشت به صفحه نخست

 

 

 

بحران در صنايع قند و شکر

بيکاري هزاران کارگر و سودجويي واردکنندگان

کورش سليمي

 

 

۲۷ اردیبهشت ۱۳۸۵

بيکاري هزاران کارگر و سودجويي واردکنندگان

 

در حالي که منابع خبري از اوج گيري اعتراض هزاران کارگر صنايع شکر و قند به علت معوق ماندن حقوق شان حکايت مي کنند، برخي کارشناسان اقتصادي مشکل صنايع قند را بخشي از مشکلاتي مي دانند که صنايع داخلي در ارتباط با سياست هاي تازه دولت با آن روبرو شده اند.

 

اين سياست که ذخيره سازي کالا هاي اساسي و هزينه کردن دلارهاي نفتي را هدف گرفته است تا بدين وسيله هم ريال مورد نياز دولت در سال جاري فراهم گردد، و هم با عرضه فراوان کالا مانع از بالارفتن بهاي آن شود، در حالي باعث تفاخر مسوولان اقتصادي دولت جديد شده که موجي از بيکاري را در صنايع کشور در پي آورده است. صنايعي که با واردات بي رويه کالا، و متوقف شدن خريدهاي داخلي دولت، خطوط توليد خود را بسته و يا کاهش داده اند. اين مشکل تاکنون صنايع نساجي و قند و شکر را به طور مشخص هدف گرفته و هزاران کارگر را بيکار کرده است.

 

آمارهاي سازمان مديريت و برنامه ريزي حکايت دارد که مصرف سالانه شکر در ايران يکهزار و 400 هزار تن است که از اين ميزان يکهزار و 70 هزار تن در داخل کشور توليد مي شود و بايد حدود 330 هزار تن شکر هر سال وارد کرد درصورتي که هم اکنون حدود 530 هزار تن شکر وارد شده و گفته مي شود صدهزار تن ديگر هم در راه است.اين موضوع اختلافي جدي بين وزارت جهادکشاورزي و بازرگاني ايجاد کرده است.

 

وزير جهاد کشاورزي گفته است با برنامه ريزي هاي صورت گرفته در توسعه سطح زيرکشت چغندر قند، کشت امسال 30 درصد افزايش يافته و اين ميزان افزايش به مفهوم رشد 150 تا 200 هزار تني توليد شکر در کشور است و به اين ترتيب با توجه به نياز 300 هزار تني به واردات شکر، کشور در مرز خودکفايي قرار مي گيرد.

 

راديو فردا از قول يک کارشناس سازمان برنامه و مديريت گفته با تکميل پروژه هاي سازمان برنامه در زمينه توليد شکر در کشور، توانايي ايران براي توليد اين محصول بيش از نياز داخلي است و کارخانه هاي قند و شکر در ايران حدود 70 درصد توانايي توليد کار مي کنن. علت هم آن است که وارد کنندگان شکر با عرضه ارزان توليدات خارجي مانع کار اين کارخانه ها با ظرفيت کامل هستند.

 

در کنار اين مشکل، تضاد ديگر مربوط به آن است که دولت تاکنون مابه التفاوت بهاي عرضه شکر وارداتي با شکر توليد شده را به کارخانه هاي قند مي پرداخت و به اين سبب کارخانه هاي داخلي قادر بودند با شکر ارزان وارداتي رقابت کنند، اما پرداخت اين مابه التفاوت از امسال قطع شده است. نمايندگان کارگران بي کار شده صنايع قند ادعا کرده اند که اعمال نفوذ دو روحاني قم باعث باعث ورود بي حد و مرز شکر و بيکاري آنان شده است. آنان معتقدند که بيت آيت الله ناصر مکارم شيرازي و موسسه تحت مديريت آيت الله محمد تقي مصباح يزدي (موسسه آموزشي – پژوهشي امام خميني) از سال ها قبل مجوز واردات شکر را به عنوان کمک به بودجه مدارسي که در تحت نظر آن هاست در انحصار دارند.

 

اما چيذري معاون برنامه ريزي و توسعه بورس کالاهاي کشاورزي از حذف يارانه پرداختي دولت به کارخانه ها به عنوان حذف مانع اصلي ورود شکر به کشور دفاع کرده و آن را در مسير حرکت به سوي بازار آزاد و رقابتي دانسته است. وي به اين ترتيب اعمال نفوذ مقامات بانفوذ را رد کرده است.

 

کارخانه هاي قند وابسته به مجمتمع هاي کشت و صنعت در نقاط مختلف کشور - عمدتاً در جنوب ايران - که از حدود 45 سال پيش آغاز به فعاليت داشته اند در سالهاي اخير به بخش خصوصي واگذار شده اند و صاحبان جديد - که گفته مي شود يکي از آن ها فرزند آيت الله مکارم شيرازي است - نه تنها از ظرفيت کامل اين کارخانه ها استفاده نمي کنند، بلکه با بيکار کردن کارکنانشان سعي مي کنند سود خود را با فروش تاسيسات کارخانه ها به حداکثر برسانند.

 

چندي پيش نيز روزنامه کيهان تهران در گزارشهائي بدون اشاره به نام خاص از کارخانه هايي ياد کرد که توسط دولت - به قيمت هاي بسيار نازل به بخش خصوصي - عمدتاً آقازاده ها و مقامات واگذار شده و صاحبان جديد بعد از مدتي آنها را تعطيل کرده و زمين و تاسيسات را به فروش رساندند. کيهان نوشت در مواردي ارزش زمين کارخانه واگذار شده چند برابر کل بهايي بوده که دولت به اقساط از اقازاده ها و ديگر وابستگان دولت دريافت کرده است.

 

در همين حال مديران جديد با تکذيب سودجوئي خود، پرداخت نشدن يارانه هاي دولتي به کارخانه هاي قند را علت اصلي کاستن از حجم کار و در نتيجه اخراج کارگران قيد مي کنند. اين دسته از صاحبان جديد کارخانه هاي دولتي درباره علت فروش تاسيسات، ساختمانها و زمين کارخانه ها هم توجيهي مشابه ارائه مي دهند و تعهدات خود را ذکر مي کنند.

 

روزنامه جمهوري اسلامي روز سه شنبه هفته قبل خبر داد که تا پيش از واگذاري کارخانه هاي قند به بخش خصوصي 35 هزار نفر مستقيم و غيرمستقيم براي مجتمع کشت و صنعت چغندر قند دزفول کار مي کرده اند که اکنون همه بيکار شده اند.

 

گفته مي شود چند هفته پيش کارگران بيکار شده کارخانه قند دزفول در نامه اي به آيت الله ناصر مکارم شيرازي از فرزندش به وي گلايه بردند و اظهار داشتند که 6 ماه است دستمزد خود را نگرفته اند و کارخانه به تعطيل کشانده شده است.

 

محسن سازگارا، که سال ها و در دو دوره مختلف رياست سازمان گسترش صنايع کشور را عهده دار بوده و بيست سالي نيز در هيات مديره اين مرکز حضور داشته است تائيد مي کند که علت تظلم کارگران از فرزند آيت الله مکارم شيرازي آن جاست که حتي قبل از خريد کارخانه هاي قند توسط نامبرده، انحصار واردات شرکت با وي بوده است.

 

به نوشته روزنامه جمهوري اسلامي، مجتمع کشت و صنعت چغندر قند دزفول که بزرگترين مجتمع توليد شکر در خاورميانه است، اينک در معرض انهدام کلي قرار دارد.

 

منبع : روز